Chính phủ được khuyến nghị bởi Ủy ban Thường vụ Quốc hội phải nhanh chóng đề xuất quy định tăng mức thuế, áp thuế cao cho người sở hữu nhiều nhà, đất hoặc đầu cơ đất.
Vì sao phải áp thuế cao với người có nhiều nhà đất?
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, trong báo cáo ngày 15/1 về dự án Luật Đất đai, đã nhấn mạnh sự cần thiết của việc áp dụng mức thuế cao hơn để điều tiết chênh lệch địa tô. Mặc dù Nghị quyết 18 của Trung ương vào giữa năm 2022 đã đề cập đến việc áp thuế cao đối với những trường hợp này, nhưng chủ trương này vẫn chưa được chuyển hóa thành luật cụ thể.
Hiện tại, mức thuế suất áp dụng cho thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản là 2%. Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản bao gồm: thu nhập từ chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, chuyển nhượng quyền sở hữu hoặc sử dụng nhà ở, quyền thuê đất, thuê mặt nước.
Gần đây, có nhiều trường hợp cá nhân chuyển nhượng nhà đất nhưng kê khai mức giá thấp hơn giá trị thực tế, làm giảm thu ngân sách nhà nước. Do đó, một số ý kiến đề xuất rằng cần tăng thuế khi chuyển nhượng cho những người đầu cơ, đặc biệt là những người sở hữu từ 3 đến 4 bất động sản trong một khoảng thời gian ngắn.
Đề xuất của Ủy ban Thường vụ Quốc hội
Trong hội thảo về dự thảo Luật Đất đai vào tháng 3/2023, các chuyên gia đã đề xuất rằng cần quy định cụ thể các đối tượng sẽ chịu mức thuế cao hơn, miễn giảm, hoặc hưởng ưu đãi thuế. Họ cũng khuyến nghị nên áp dụng thuế bất động sản cho nhà thứ hai trở lên, một mô hình đã được thực hiện ở Singapore, nơi thuế lên tới 7% cho nhà thứ hai và 10% cho nhà thứ ba.
Singapore cũng áp dụng thuế theo thời gian chuyển nhượng, với mức thuế giảm dần từ 16% trong năm đầu xuống 0% sau năm thứ tư. Ở Việt Nam, Chính phủ từng đề xuất thí điểm thuế bất động sản thứ hai ở TP.HCM 7 năm trước nhưng không được thông qua do phản ứng và thời điểm đánh thuế quá sớm. TP.HCM cũng đã đề xuất thí điểm chính sách này vào năm 2022, nhưng không được chấp thuận vì vấn đề công bằng.
Chính phủ đang xem xét việc đánh thuế theo diện tích sử dụng, với mức thuế thấp cho diện tích trong hạn mức và cao hơn cho những người sử dụng vượt hạn mức, đặc biệt là những người vượt 3-4 lần hạn mức.