Hiện nay, nhiều người chọn sử dụng nhà riêng làm nơi đăng ký trụ sở kinh doanh. Tuy nhiên, với những ai đang sinh sống tại các căn hộ chung cư, liệu có được phép đăng ký địa điểm kinh doanh ngay tại nhà chung cư hay không? Nếu được, cần đáp ứng những điều kiện gì và phải chuẩn bị hồ sơ, thủ tục ra sao?
Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, hãy cùng Radanhadat.vn tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!
Nhà chung cư là gì?
Trước tiên, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về khái niệm nhà chung cư nhé!
Theo quy định tại Điều 2 của Luật Nhà ở năm 2014, nhà chung cư là loại hình nhà ở có từ hai tầng trở lên, gồm nhiều căn hộ riêng biệt, có lối đi chung, cầu thang chung, và các khu vực sử dụng chung như hạ tầng kỹ thuật, tiện ích phục vụ cho toàn bộ cư dân sinh sống. Nhà chung cư được xây dựng với hai mục đích:
- Dành riêng để ở
- Kết hợp giữa ở và kinh doanh (mục đích hỗn hợp)
Quy định về kinh doanh nhà chung cư
Theo Luật Nhà ở năm 2023, nhà chung cư được định nghĩa là công trình nhà ở có từ hai tầng trở lên, gồm nhiều căn hộ riêng biệt, có khu vực sở hữu chung, sở hữu riêng, cầu thang, lối đi và các hạ tầng sử dụng chung cho toàn bộ cư dân hoặc tổ chức đang sinh sống, làm việc tại đó.
Nhà chung cư được chia thành hai loại theo mục đích sử dụng:
Nhà chung cư chỉ để ở
Căn cứ vào Khoản 4 Điều 3 của Quy chế quản lý và sử dụng nhà chung cư (ban hành theo Thông tư 02/2016/TT-BXD), nhà chung cư thuộc loại “chỉ để ở” là loại được thiết kế và xây dựng với mục tiêu duy nhất là làm nơi cư trú. Với loại hình này, người dân không được phép sử dụng căn hộ để kinh doanh hay mở văn phòng dưới bất kỳ hình thức nào.
Việc hạn chế này nhằm đảm bảo tính riêng tư, an toàn, cũng như nếp sống sinh hoạt ổn định cho toàn bộ cư dân trong khu nhà.
Nhà chung cư sử dụng hỗn hợp (ở và kinh doanh)
Cũng theo Thông tư nêu trên, nếu nhà chung cư được quy hoạch và thiết kế theo mô hình sử dụng hỗn hợp, nghĩa là vừa để ở, vừa phục vụ các hoạt động như văn phòng, dịch vụ, cửa hàng thương mại…, thì người dân hoặc doanh nghiệp được phép sử dụng diện tích phù hợp trong tòa nhà để kinh doanh.
Tuy nhiên, việc kinh doanh chỉ được diễn ra tại những khu vực được quy hoạch riêng cho mục đích thương mại, thường nằm ở tầng trệt hoặc khối đế của tòa nhà, chứ không phải bên trong các căn hộ sinh hoạt.
Được phép kinh doanh nhà chung cư hay không?
Không phải căn hộ chung cư nào cũng được phép đăng ký kinh doanh. Nếu chung cư chỉ phục vụ để ở, thì việc kinh doanh là vi phạm quy định. Còn nếu là chung cư hỗn hợp, bạn hoàn toàn có thể mở văn phòng, kinh doanh dịch vụ tại nhà chung cư đã được cho phép.
Do đó, trước khi đăng ký địa điểm kinh doanh nhà chung cư, hãy xác minh rõ mục đích xây dựng và thiết kế tòa nhà, cũng như tham khảo quy định của Ban quản lý chung cư nơi bạn đang sinh sống.
Hồ sơ cần có khi đăng ký kinh doanh nhà chung cư
Trong trường hợp bạn muốn sử dụng căn hộ chung cư làm địa điểm kinh doanh, thì điều kiện đầu tiên là căn hộ đó phải nằm trong chung cư có mục đích sử dụng hỗn hợp (vừa để ở, vừa phục vụ hoạt động thương mại, dịch vụ).
Để chứng minh điều này, cá nhân hoặc tổ chức cần chuẩn bị một số loại giấy tờ pháp lý sau. Những tài liệu này có thể được yêu cầu từ chủ đầu tư, ban quản lý tòa nhà, hoặc cơ quan có thẩm quyền:
Các giấy tờ chứng minh căn hộ được phép dùng để kinh doanh:
- Bản sao có công chứng giấy tờ xác nhận công năng của căn hộ, chứng minh rõ ràng căn hộ thuộc loại được phép sử dụng vào mục đích kinh doanh.
- Quyết định phê duyệt dự án do cơ quan chức năng ban hành, trong đó phải ghi rõ phần đăng ký trụ sở không thuộc căn hộ chỉ dùng để ở.
- Văn bản xác nhận từ chủ đầu tư hoặc ban quản trị chung cư, thể hiện rằng địa chỉ đăng ký kinh doanh không vi phạm quy định sử dụng nhà ở để ở.
- Bản sao các giấy tờ đầu tư từ phía chủ đầu tư, cho thấy rõ dự án là nhà chung cư hỗn hợp, được thiết kế phù hợp với hoạt động kinh doanh (theo Điều 33 Luật Đầu tư 2020).
- Tài liệu về bản thiết kế xây dựng chi tiết, được triển khai sau thiết kế cơ sở theo đúng quy định của Điều 80 Luật Xây dựng năm 2014.
Giấy tờ cần có để nộp hồ sơ đăng ký kinh doanh:
Ngoài các tài liệu được Radanhadat.vn nêu trên, người đăng ký kinh doanh cần chuẩn bị thêm những giấy tờ sau để hoàn tất thủ tục pháp lý:
- Đơn đề nghị đăng ký kinh doanh theo mẫu chuẩn được quy định tại Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT.
- Bản sao công chứng giấy chứng nhận quyền sở hữu căn hộ hoặc hợp đồng mua bán căn hộ nếu chưa được cấp sổ hồng.
- Bản sao công chứng giấy phép đủ điều kiện kinh doanh, nếu bạn hoạt động trong lĩnh vực có yêu cầu đặc biệt như: y tế, giáo dục, thực phẩm, spa, thẩm mỹ…
Sử dụng căn hộ chung cư để kinh doanh: Chủ hộ có thể bị phạt bao nhiêu?
Như Radanhadat.vn đã đề cập, căn hộ trong chung cư chỉ được xây dựng để ở thì không được phép sử dụng cho mục đích kinh doanh. Việc cố tình vi phạm có thể khiến người sử dụng bị xử phạt hành chính theo Nghị định 16/2022/NĐ-CP của Chính phủ.
Các mức phạt nếu sử dụng căn hộ chung cư sai mục đích
Dưới đây là các mức xử phạt phổ biến liên quan đến việc sử dụng sai mục đích căn hộ chung cư, trong đó có cả hành vi tự ý dùng để kinh doanh:
Mức phạt từ 20 triệu đến 40 triệu đồng
Theo điểm e, khoản 1 Điều 70 Nghị định 16/2022/NĐ-CP, người dân sống trong chung cư có thể bị xử phạt ở mức từ 20 đến 40 triệu đồng nếu vi phạm một trong các hành vi sau:
- Kinh doanh tại căn hộ không được phép: Bao gồm việc mở văn phòng, cửa hàng, hoặc cung cấp dịch vụ tại căn hộ trong chung cư chỉ có chức năng để ở.
- Sử dụng phần diện tích không đúng mục đích quy hoạch: Dùng khu vực không phải để kinh doanh (như hành lang, tầng hầm, sảnh chung…) để buôn bán, trưng bày hàng hóa.
- Kinh doanh ngành nghề nguy hiểm: Chẳng hạn như bán các mặt hàng dễ cháy nổ, dịch vụ sửa xe cơ giới hoặc giết mổ gia súc trong khu dân cư.
- Mở nhà hàng, karaoke, bar… tại khu vực thương mại của chung cư nhưng không đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy, hoặc không có cách âm đúng tiêu chuẩn.
- Sử dụng căn hộ với mục đích khác ngoài để ở, điển hình như kinh doanh khi chưa được phép.
- Sơn sửa mặt ngoài của căn hộ sai quy chuẩn thiết kế: Làm mất mỹ quan chung hoặc gây ảnh hưởng đến kiến trúc tổng thể của tòa nhà.
Mức phạt từ 60 triệu đến 80 triệu đồng
Một số hành vi nghiêm trọng hơn sẽ bị xử phạt nặng hơn, từ 60 triệu đến 80 triệu đồng, cụ thể:
- Chiếm dụng không gian chung hoặc riêng trái phép: Như lấn chiếm hành lang, cầu thang, sân thượng, hoặc các phần thuộc sở hữu của người khác.
- Tự ý thay đổi thiết kế hoặc kết cấu chịu lực trong căn hộ: Đây là hành vi đặc biệt nguy hiểm, có thể gây mất an toàn cho cả tòa nhà và bị nghiêm cấm tuyệt đối.
- Sử dụng trái phép các thiết bị hoặc diện tích thuộc quyền sở hữu chung, như hệ thống điện, nước, thang máy, hoặc phòng sinh hoạt cộng đồng vào mục đích cá nhân.
- Khai thác phần diện tích dùng cho dịch vụ trong chung cư hỗn hợp sai mục đích ban đầu: Ví dụ, biến khu thương mại thành căn hộ cho thuê ở lâu dài hoặc cho mục đích cá nhân không được phép.
Biện pháp xử lý và khắc phục hậu quả
Ngoài tiền phạt, người vi phạm còn phải khôi phục lại hiện trạng ban đầu hoặc ngừng hoạt động kinh doanh trái phép, cụ thể:
- Buộc ngừng sử dụng căn hộ để kinh doanh, nếu không đúng với công năng được cấp phép.
- Yêu cầu di chuyển các mặt hàng hoặc dịch vụ nguy hiểm ra khỏi khu dân cư, như hàng dễ cháy nổ, dịch vụ sửa xe, giết mổ động vật…
- Buộc trả lại diện tích, trang thiết bị đã chiếm dụng trái phép.
- Trong trường hợp có vi phạm về thiết kế, xây dựng, người vi phạm có thể bị buộc phá dỡ phần công trình sai phạm và tự chịu chi phí.
Kết luận
Như vậy, Radanhadat.vn đã giúp bạn trả lời câu hỏi có được phép kinh doanh nhà chung cư hay không một cách đầy đủ và dễ hiểu. Vì vậy, trước khi quyết định đăng ký kinh doanh hoặc mở văn phòng tại căn hộ chung cư, bạn cần kiểm tra kỹ thông tin pháp lý về mục đích sử dụng của tòa nhà, đồng thời chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết để đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.
***Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm:
Radanhadat.vn thực hiện tài liệu này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước.
Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của tài liệu nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.
Chúng tôi xử lý thông tin dựa trên nguồn đáng tin cậy, nhưng chúng tôi không kiểm chứng nguồn tin và không đảm bảo tính chính xác.
Radanhadat.vn sở hữu độc quyền tài liệu và nội dung bên trong. Tài liệu không được phép sao chép toàn bộ hoặc một phần mà không có sự đồng ý của Radanhadat.vn.
>> Xem thêm: