Ngày 27/2/2025, UBND huyện Bình Chánh (TPHCM) đã chính thức ban hành văn bản quan trọng, mở ra cơ hội cho các hộ gia đình và cá nhân chuyển mục đích sử dụng đất dân cư lên đất ở. Quyết định này không chỉ đánh dấu bước tiến mới trong công tác quản lý đất đai tại địa phương mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc xây dựng nhà ở hợp pháp.
Điều kiện để chuyển đất dân cư lên đất ở tại Bình Chánh
Theo thông báo từ UBND huyện Bình Chánh, việc chuyển đất dân cư lên đất ở sẽ được thực hiện dựa trên quy định của Luật Đất đai năm 2024 và Nghị định số 102/2024 của Chính phủ. Văn bản này đã được gửi đến các phòng ban chuyên môn, UBND các xã, thị trấn trên địa bàn để triển khai thực hiện. Mục tiêu chính là hỗ trợ các hộ gia đình, cá nhân chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất ở tại các khu vực quy hoạch nhóm nhà ở, thuộc các đồ án quy hoạch phân khu đã được phê duyệt theo Luật Quy hoạch đô thị.
Chính sách này không chỉ giúp người dân hợp thức hóa việc sử dụng đất mà còn góp phần đảm bảo sự thống nhất trong quy hoạch đô thị tại huyện Bình Chánh. Đây là một bước đi quan trọng, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu nhà ở tại TPHCM ngày càng gia tăng, trong khi quỹ đất hạn chế đòi hỏi phải có những giải pháp quản lý hiệu quả.

Để được phép chuyển đất dân cư lên đất ở, các khu đất cần đáp ứng những điều kiện nghiêm ngặt theo quy định pháp luật. Cụ thể:
- Phù hợp quy hoạch: Khu đất phải nằm trong khu vực có chức năng quy hoạch là đất ở theo đồ án quy hoạch phân khu được phê duyệt. Điều này đảm bảo rằng việc chuyển đổi không làm ảnh hưởng đến cấu trúc đô thị chung của huyện.
- Tiếp giáp đường giao thông: Khu đất cần có vị trí tiếp giáp với đường giao thông hiện hữu hoặc đường mới đã được nghiệm thu, bàn giao theo quy định. Đây là yếu tố quan trọng để đảm bảo kết nối hạ tầng và tiện ích cho khu vực đất ở mới.
- Thống nhất với quy hoạch liên quan: Việc chuyển đổi phải phù hợp với các đồ án quy hoạch khác đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, nhằm tránh tình trạng chồng chéo hoặc phá vỡ quy hoạch tổng thể.
Ngoài ra, diện tích đất được chuyển đổi sẽ dựa trên nhu cầu thực tế của từng hộ gia đình, cá nhân. UBND huyện Bình Chánh sẽ xem xét và giải quyết từng trường hợp cụ thể để đảm bảo tính công bằng và hợp pháp.
Thủ tục chuyển đất dân cư lên đất ở theo quy định mới
Trình tự và thủ tục chuyển đất dân cư lên đất ở tại huyện Bình Chánh được thực hiện theo Luật Đất đai năm 2024 và Nghị định 102/2024. Người dân cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định và nộp tại cơ quan chức năng. Các bước cơ bản bao gồm:
- Nộp hồ sơ: Hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất nộp hồ sơ đề nghị tại Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Bình Chánh. Hồ sơ bao gồm đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất và các giấy tờ liên quan đến quyền sử dụng đất.
- Thẩm định hồ sơ: Phòng Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Phòng Quản lý đô thị thẩm định hồ sơ, kiểm tra tính phù hợp của khu đất với quy hoạch, pháp luật xây dựng và kết nối hạ tầng.
- Quyết định chuyển mục đích sử dụng đất: Sau khi thẩm định, nếu hồ sơ đáp ứng đủ điều kiện, UBND huyện Bình Chánh sẽ ban hành quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.
- Thực hiện nghĩa vụ tài chính: Người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính (nếu có) theo quy định.
- Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính, người sử dụng đất sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với mục đích sử dụng mới.
Diện tích đất chuyển mục đích từ các loại đất khác sang đất ở sẽ được xem xét dựa trên nhu cầu sử dụng đất thực tế của mỗi hộ gia đình, cá nhân, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật.

Vai trò của các cơ quan chức năng
UBND huyện Bình Chánh đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các phòng ban chuyên môn trong việc thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất:
- Phòng Tài nguyên và Môi trường: Phối hợp với Phòng Quản lý đô thị tham mưu cho UBND huyện trong việc xem xét, giải quyết hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất; tổng hợp, báo cáo kết quả giải quyết hồ sơ; đề xuất giải pháp xử lý các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.
- Phòng Quản lý đô thị: Phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường có ý kiến về quy hoạch, pháp luật xây dựng và kết nối hạ tầng khi xem xét giải quyết hồ sơ chuyển mục đích; chủ trì, phối hợp với Sở Quy hoạch – Kiến trúc rà soát, đề xuất điều chỉnh quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 hoặc lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 đối với các ô phố có chức năng quy hoạch đất sử dụng hỗn hợp, nhằm xác định vị trí đất ở cụ thể, làm cơ sở cho việc chuyển mục đích sử dụng đất, cấp giấy phép xây dựng, tách thửa.
- UBND các xã, thị trấn: Tăng cường công tác kiểm tra, quản lý nhà nước về đất đai, xây dựng, quy hoạch; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng chủ trương, quy định của pháp luật để thực hiện việc chuyển mục đích sử dụng đất, phân lô, tách thửa, xây dựng không đúng quy định pháp luật nhằm trục lợi, dẫn đến phá vỡ quy hoạch được phê duyệt, ảnh hưởng đến công tác phát triển đô thị.
Kết luận
Việc chuyển đất dân cư lên đất ở mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cả người dân và chính quyền địa phương tại huyện Bình Chánh. Trước hết, chính sách này giúp hợp thức hóa quyền sử dụng đất, cho phép người dân yên tâm xây dựng nhà ở mà không lo vi phạm pháp luật. Đồng thời, việc chuyển đổi sang đất ở làm tăng giá trị bất động sản, bởi loại đất này thường có giá trị cao hơn các loại đất khác, từ đó nâng cao giá trị tài sản cho các hộ gia đình và cá nhân. Đây sẽ là động lực thúc đẩy phát triển đô thị bền vững, góp phần định hình quy hoạch tại Bình Chánh, tạo điều kiện cho sự phát triển đồng bộ về hạ tầng và dân cư.

Tuy nhiên, quá trình triển khai cũng đối mặt với không ít thách thức. Một số khu vực có chức năng quy hoạch hỗn hợp như đất thương mại, dịch vụ hay công viên cây xanh chưa xác định rõ vị trí đất ở, gây khó khăn trong thẩm định hồ sơ. Để khắc phục, Phòng Quản lý đô thị đang phối hợp với Sở Quy hoạch Kiến trúc TPHCM rà soát và điều chỉnh quy hoạch chi tiết hơn. Ngoài ra, nguy cơ lợi dụng chính sách để trục lợi, phân lô, tách thửa trái phép cũng đáng lo ngại. UBND huyện Bình Chánh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm nhằm bảo vệ quy hoạch đô thị, đảm bảo chính sách được thực hiện hiệu quả và minh bạch.
>> Xem thêm bài viết Những trường hợp cấp sổ đỏ đất lấn chiếm
** Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Radanhadat thực hiện bài viết này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước. Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của bài viết nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.