Kênh kiến thức bất động sản, cẩm nang mua bán nhà đất thông thái
Đất đai là tài sản có giá trị cao, vì vậy tranh chấp liên quan đến đất đai diễn ra khá phổ biến. Vậy tranh chấp đất đai là gì? Có những loại tranh chấp nào thường gặp? Tại sao cần hiểu rõ về vấn đề này? Hãy cùng Radanhadat.vn khám phá chi tiết trong bài viết sau!
Hiểu về tranh chấp đất đai
Theo quy định tại khoản 24 Điều 3 Luật Đất đai 2013, tranh chấp đất đai được định nghĩa như sau:
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
…
- Tranh chấp đất đai là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai.
Nguồn: Thư viện pháp luật
Tranh chấp đất đai là gì?
Tranh chấp đất đai là những bất đồng, mâu thuẫn giữa hai hoặc nhiều bên liên quan đến quyền và nghĩa vụ sử dụng đất. Những tranh chấp này có thể xuất phát từ việc xác định ai là chủ sở hữu hợp pháp, ranh giới đất, thừa kế, chuyển nhượng hoặc các giao dịch khác liên quan đến quyền sử dụng đất.
Trên thực tế, khái niệm tranh chấp đất đai có phạm vi rất rộng, bao gồm nhiều loại tranh chấp khác nhau trong lĩnh vực đất đai. Điều này có thể gây khó khăn trong việc áp dụng pháp luật, đặc biệt khi đưa tranh chấp ra tòa án để giải quyết.
Các khái niệm tranh chấp đất đai thường gặp
Theo khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP, tranh chấp đất đai được chia thành hai nhóm chính:
Tranh chấp về quyền sử dụng đất: Đây là trường hợp tranh chấp xác định ai là người có quyền sử dụng hợp pháp đối với một mảnh đất. Nếu chưa được hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn theo Điều 202 Luật Đất đai 2013, thì chưa đủ điều kiện để khởi kiện theo quy định theo điểm b khoản 1, thuộc Điều 192 của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
Tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất: Bao gồm tranh chấp về giao dịch mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất, thừa kế, phân chia tài sản chung của vợ chồng là đất đai… Đối với nhóm tranh chấp này, thủ tục hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn không bắt buộc trước khi khởi kiện ra tòa.
Các loại hình tranh chấp đất đai phổ biến hiện nay
Dựa trên bản chất và nguyên nhân phát sinh, tranh chấp đất đai có thể chia thành ba nhóm chính:
Tranh chấp về quyền sử dụng đất
Đây là dạng tranh chấp xảy ra giữa các bên liên quan đến quyền sở hữu hoặc ranh giới đất đai.
- Tranh chấp ranh giới đất: Phát sinh khi hai bên không thống nhất được ranh giới giữa các khu đất hoặc khi một bên tự ý thay đổi mốc ranh giới, dẫn đến chồng lấn diện tích.
- Tranh chấp đòi lại đất: Xảy ra khi một cá nhân hoặc tổ chức yêu cầu lấy lại phần đất mà trước đây thuộc sở hữu của họ hoặc gia đình họ nhưng hiện đang bị người khác sử dụng.
Tranh chấp về quyền và nghĩa vụ trong quá trình sử dụng đất
Nhóm tranh chấp này liên quan đến các giao dịch dân sự liên quan đến đất đai, thường bao gồm:
- Tranh chấp hợp đồng mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất: Xảy ra khi một bên vi phạm thỏa thuận hợp đồng, không thực hiện nghĩa vụ hoặc khi có tranh cãi về hiệu lực pháp lý của hợp đồng.
- Tranh chấp về mục đích sử dụng đất: Diễn ra khi có sự khác biệt trong việc sử dụng đất so với mục đích đã được cấp phép, hoặc khi có sự thay đổi mà không có sự đồng thuận giữa các bên liên quan.
Tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất
Đây là nhóm tranh chấp phát sinh từ các mối quan hệ gia đình, thừa kế, hôn nhân và các vấn đề pháp lý khác liên quan đến đất đai. Một số dạng tranh chấp phổ biến gồm:
- Tranh chấp tài sản chung của vợ chồng: Khi ly hôn, vợ chồng có thể xảy ra tranh chấp về việc phân chia quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất.
- Tranh chấp thừa kế quyền sử dụng đất: Xảy ra khi có nhiều người cùng có quyền thừa kế đất đai nhưng không thống nhất được cách phân chia.
Vì sao cần hiểu rõ về tranh chấp đất đai?
Nắm vững các quy định và cách xử lý tranh chấp đất đai không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi mà còn giúp người dân có hướng giải quyết đúng đắn khi gặp phải tình huống tranh chấp.
Nắm rõ thủ tục giải quyết tranh chấp
Việc nắm bắt quy trình pháp lý giúp người dân biết cách chuẩn bị hồ sơ, giấy tờ cần thiết cũng như lựa chọn phương án giải quyết phù hợp. Điều này giúp quá trình xử lý tranh chấp diễn ra nhanh chóng, tránh mất thời gian và công sức do thiếu hiểu biết pháp luật.
Ảnh hưởng đến việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ, Sổ hồng)
Theo khoản 11 Điều 7 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT, khi cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận đơn tranh chấp đất đai, họ có quyền từ chối xử lý hồ sơ cấp Sổ đỏ nếu khu đất đang có tranh chấp. Quy định này tác động đến hai nhóm đối tượng:
- Người đề nghị cấp Giấy chứng nhận: Nếu có tranh chấp, khi bên khởi kiện nộp đơn tại Tòa án hoặc UBND cấp có thẩm quyền, và cơ quan này gửi văn bản thông báo, hồ sơ xin cấp Sổ đỏ có thể bị tạm dừng tiếp nhận.
- Người muốn ngăn chặn việc cấp Sổ đỏ cho người khác: Nếu muốn tạm dừng quá trình cấp Giấy chứng nhận cho một thửa đất đang tranh chấp, cần nộp đơn khởi kiện lên Tòa án hoặc gửi đơn yêu cầu UBND cấp có thẩm quyền giải quyết sau khi hòa giải tại địa phương không thành.
Có thể lựa chọn phương án giải quyết tranh chấp phù hợp
Không phải mọi tranh chấp đất đai đều cần phải đưa ra tòa án. Người dân có thể lựa chọn các phương án khác như hòa giải tại cơ sở hoặc thông qua cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp. Việc hiểu rõ các lựa chọn sẽ giúp giải quyết vấn đề một cách hiệu quả, tiết kiệm thời gian và chi phí.
Kết luận
Việc trang bị kiến thức về tranh chấp đất đai là rất quan trọng để tránh rủi ro pháp lý, bảo vệ quyền lợi và đảm bảo các giao dịch liên quan đến đất đai diễn ra minh bạch, hợp pháp. Hy vọng với những thông tin được Radanhadat.vn chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn và đưa ra hướng giải quyết phù hợp và bảo vệ quyền lợi của mình một cách tốt nhất.
***Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm:
Radanhadat.vn thực hiện tài liệu này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước.
Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của tài liệu nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.
Chúng tôi xử lý thông tin dựa trên nguồn đáng tin cậy, nhưng chúng tôi không kiểm chứng nguồn tin và không đảm bảo tính chính xác.
Radanhadat.vn sở hữu độc quyền tài liệu và nội dung bên trong. Tài liệu không được phép sao chép toàn bộ hoặc một phần mà không có sự đồng ý của Radanhadat.vn.
>> Xem thêm:
