Trong bối cảnh giá bất động sản tăng cao và áp lực tài chính ngày càng lớn, việc sở hữu một ngôi nhà riêng dường như là giấc mơ xa vời với nhiều người trẻ tại Việt Nam. Để hỗ trợ nhóm đối tượng này, các ngân hàng thương mại gần đây đã tung ra hàng loạt gói lãi vay mua nhà ưu đãi, đặc biệt dành cho người dưới 35 tuổi. Tuy nhiên, liệu những chương trình giảm lãi vay mua nhà này có thực sự khả thi và đủ sức giúp người trẻ hiện thực hóa giấc mơ an cư?
Chính sách ưu đãi lãi vay mua nhà: Động lực từ Chính phủ và ngân hàng
Thị trường bất động sản Việt Nam trong những năm gần đây chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ về giá cả, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM. Điều này khiến việc tiếp cận nhà ở trở thành thách thức lớn đối với người trẻ – nhóm chiếm phần lớn nhu cầu an cư. Nhận thức được vấn đề này, tại hội nghị với các ngân hàng thương mại vào ngày 11/2/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cùng các ngân hàng nghiên cứu và triển khai các gói tín dụng ưu đãi để phát triển nhà ở xã hội và nhà ở cho người trẻ từ 35 tuổi trở xuống, cũng như các đối tượng khó khăn khác.
Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cũng từng kiến nghị với Thủ tướng về chính sách cho vay mua nhà dành cho người trẻ từ 18-35 tuổi. Đề xuất này nhấn mạnh việc cần có các gói lãi vay mua nhà với mức lãi suất hợp lý, phù hợp với thu nhập của nhóm đối tượng này. Đáp lại chỉ đạo từ Chính phủ và nhu cầu thực tế, nhiều ngân hàng đã nhanh chóng triển khai các chương trình ưu đãi.

Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) là đơn vị tiên phong công bố gói tín dụng ưu đãi lãi vay mua nhà dành cho người trẻ mua nhà lần đầu. Gói vay này được thiết kế linh hoạt, với phương thức trả vốn gốc phù hợp thu nhập của khách hàng và mức lãi suất ưu đãi thấp hơn 3% so với lãi suất công bố chung trên thị trường. Cụ thể, ACB áp dụng lãi suất từ 5,5%/năm, cố định trong 5 năm đầu, cùng thời hạn vay tối đa lên đến 30 năm.
Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) cũng tung ra gói vay vốn 16.000 tỷ đồng với mức lãi vay mua nhà ưu đãi chỉ 3,99%/năm trong 3 tháng đầu tiên. Sau đó, lãi suất sẽ chuyển sang thả nổi theo thị trường. SHB还 cho phép khách hàng vay tối đa 90% giá trị tài sản, ân hạn trả gốc lên đến 60 tháng (5 năm), đồng thời tặng kèm thẻ tín dụng hoặc hạn mức thấu chi để hỗ trợ thêm cho người vay.
Lãi vay mua nhà thấp: Cơ hội hay chỉ là “bình mới rượu cũ”?
Những con số hấp dẫn như lãi suất 3,99% hay 5,5%/năm chắc chắn khiến nhiều người trẻ chú ý. Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế lại đặt ra câu hỏi liệu các chương trình ưu đãi lãi vay mua nhà này có thực sự mang lại hiệu quả lâu dài hay chỉ là giải pháp mang tính hình thức.
PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, giảng viên Trường Đại học Kinh tế TP.HCM (UEH), nhận định rằng chính sách ưu đãi lãi vay mua nhà là một giải pháp tích cực, giúp khuyến khích người trẻ sở hữu ngôi nhà đầu tiên. Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra rằng không phải ai cũng có thể tiếp cận được các gói vay này. Với giá nhà hiện nay vẫn ở mức cao so với thu nhập trung bình, chỉ những người có thu nhập cao mới đủ khả năng đáp ứng các điều kiện vay vốn từ ngân hàng.
Ví dụ, tại TP.HCM, một căn hộ trung bình có giá khoảng 4 tỷ đồng. Nếu một người trẻ dưới 35 tuổi vay 3 tỷ đồng để mua nhà, họ sẽ phải trả khoảng 30 triệu đồng/tháng cho cả gốc và lãi (tính với lãi suất trung bình khoảng 8-10%/năm sau thời gian ưu đãi). Trong khi đó, thu nhập trung bình của người trẻ hiện nay chỉ dưới 20 triệu đồng/tháng, khiến việc chi trả khoản vay trở nên gần như bất khả thi. Ông Huân nhấn mạnh rằng, với các khoản vay dài hạn như mua nhà, mức lãi vay mua nhà cần được cố định ở mức thấp trong khoảng 10-20 năm thay vì chỉ ưu đãi vài tháng đầu. “Lãi suất ưu đãi nếu chỉ áp dụng vài tháng thì chỉ là hình thức, không thực sự giải quyết được vấn đề”, ông khẳng định.

Chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh cũng đồng tình rằng lãi vay mua nhà thấp là yếu tố quan trọng để người dân cân nhắc vay vốn. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng lãi suất chỉ là một phần của bài toán. Điều kiện quyết định lớn nhất vẫn là nguồn cung bất động sản với mức giá phù hợp với thu nhập của đa số người dân. “Nếu lãi suất thấp mà thị trường chỉ toàn căn hộ cao cấp, ai sẽ vay để mua?”, ông Thịnh đặt câu hỏi.
Thực trạng thị trường bất động sản và áp lực từ giá nhà
Thực tế cho thấy, giá bất động sản tại Việt Nam, đặc biệt ở Hà Nội và TP.HCM, đã tăng chóng mặt trong những năm gần đây. Theo báo cáo của CBRE, quý IV/2024, giá bán căn hộ chung cư tại Hà Nội đạt trung bình 72 triệu đồng/m2 thông thủy (chưa bao gồm VAT và phí bảo trì), tăng 36% so với cùng kỳ năm 2023 và 12% so với quý trước. Đây là mức tăng cao nhất trong vòng 8 năm qua. Trong khi đó, tại TP.HCM, giá bán sơ cấp trung bình đạt 76 triệu đồng/m2, tăng 24% theo năm, chủ yếu do nguồn cung tập trung vào phân khúc cao cấp và hạng sang.
Dự báo cho năm 2025, CBRE cho biết nguồn cung căn hộ chung cư tại Hà Nội sẽ đạt khoảng 31.000 căn, tăng so với năm 2024, nhưng phần lớn vẫn thuộc phân khúc cao cấp. Điều này càng làm gia tăng khoảng cách giữa nhu cầu thực tế của người trẻ và khả năng tài chính của họ. Với mức thu nhập trung bình hiện nay, việc tiếp cận các căn hộ giá rẻ dường như là điều bất khả thi, ngay cả khi có sự hỗ trợ từ các gói lãi vay mua nhà ưu đãi.
Chính phủ và NHNN đã nhiều lần chỉ đạo giảm lãi suất để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp. Từ giữa năm 2024, lãi vay tại các ngân hàng đã hạ nhiệt đáng kể. Tuy nhiên, người dân vẫn còn nhiều e ngại, không chỉ vì giá nhà cao mà còn do tâm lý lo ngại về biến động kinh tế và khả năng trả nợ trong dài hạn.

Giải pháp nào để ưu đãi lãi vay mua nhà thực sự khả thi?
Để các chương trình ưu đãi lãi suất thực sự phát huy hiệu quả, cần có sự phối hợp đồng bộ từ nhiều phía. Trước hết, các ngân hàng cần thiết kế các gói vay với lãi suất cố định dài hạn thay vì chỉ ưu đãi ngắn hạn. Ví dụ, thay vì áp dụng lãi suất 3,99% trong 3 tháng như SHB hay 5,5% trong 5 năm như ACB, có thể xem xét mức lãi suất cố định khoảng 6-7%/năm trong 10-15 năm, như đề xuất của HoREA. Điều này sẽ giúp người vay lập kế hoạch tài chính ổn định hơn.
Thứ hai, cần tăng nguồn cung nhà ở giá rẻ hoặc nhà ở xã hội. Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng gần đây đã đề xuất gỡ khó cho các dự án bất động sản, khi dư nợ tín dụng bất động sản hiện đạt 3,48 triệu tỷ đồng nhưng nhiều dự án đang đình trệ. Nếu các dự án này được khơi thông, dòng tiền sẽ quay trở lại, tạo điều kiện phát triển các sản phẩm nhà ở phù hợp với người thu nhập trung bình và thấp.
Cuối cùng, chính sách hỗ trợ việc làm và tăng thu nhập cho người trẻ cũng cần được chú trọng. Nếu thu nhập không cải thiện, ngay cả khi lãi vay mua nhà giảm xuống mức thấp nhất, giấc mơ sở hữu nhà vẫn là điều xa vời với đa số người dưới 35 tuổi.
>> Xem thêm bài viết Giá trên 20 tỷ/căn: Biệt thự, nhà phố TPHCM chiếm hơn 65% nguồn cung
** Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Radanhadat thực hiện bài viết này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước. Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của bài viết nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.