“Xin chào Radanhadat, hãy cung cấp cho tôi những thông tin và quy định mới nhất về đất công trình công cộng. Đất thuộc quy hoạch công cộng liệu có được phép xây dựng không? Nếu đất nằm trong quy hoạch thì có được bồi thường không?”
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Radanhadat. Sau đây là giải đáp thắc mắc vấn đề đất công trình công cộng là gì và những thông tin liên quan.
Định nghĩa về công trình công cộng
Công trình công cộng là những dự án được đầu tư và xây dựng bởi nhà nước thông qua ngân sách quốc gia hoặc vốn vay chính phủ, đôi khi có sự tham gia của các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Những công trình này đóng vai trò quan trọng trong việc phục vụ phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục, quốc phòng, và xã hội. Các loại công trình công cộng bao gồm:
- Công trình dân sinh: Nhà ở, bệnh viện, trường học, cơ sở hành chính, do nhà nước quản lý và xây dựng, với mục đích phục vụ nhu cầu dân sinh.
- Công trình hạ tầng giao thông: Các hệ thống đường bộ, đường sắt, sân bay, cảng biển, cầu cống và kênh rạch. Những công trình này đóng vai trò trọng yếu trong việc cải thiện hạ tầng giao thông và tăng cường kết nối giữa các vùng.
- Công trình dịch vụ công ích: Bao gồm các hệ thống mạng lưới cấp điện, viễn thông, cấp thoát nước, thủy điện, thủy lợi, đê điều, đập nước. Các công trình này phục vụ toàn bộ xã hội, giúp cải thiện cuộc sống và thúc đẩy sự phát triển bền vững.
Đất công trình công cộng là gì?
Đất công trình công cộng là loại đất công do nhà nước quản lý và sử dụng để xây dựng hạ tầng nhằm phục vụ lợi ích chung của xã hội. Các công trình trên đất này được đầu tư xây dựng từ ngân sách quốc gia hoặc vốn vay của chính phủ. Nhà nước có thể sử dụng đất công trình công cộng vào nhiều mục đích như:
- Hạ tầng giao thông: Đường bộ, cầu, cống, hệ thống thoát nước, sân bay, bến cảng, và các công trình liên quan đến giao thông khác. Những công trình này đảm bảo kết nối, thúc đẩy sự phát triển kinh tế và đáp ứng nhu cầu giao thông của cộng đồng.
- Công trình công ích: Các công trình như nhà máy điện, trạm biến áp, hệ thống cấp thoát nước, đê điều, đập, hệ thống đường ống dẫn khí, xăng dầu, sân ga, bến tàu, bến phà… Những công trình này phục vụ các nhu cầu thiết yếu của xã hội, đảm bảo hoạt động ổn định của các dịch vụ công ích.
- Công trình xã hội và văn hóa: Bệnh viện, trường học, công viên, khu vui chơi, trung tâm dạy nghề, viện dưỡng lão, cơ sở phục hồi chức năng, nhà hát, rạp chiếu phim, bảo tàng, câu lạc bộ… Đây là các công trình được xây dựng nhằm đáp ứng nhu cầu văn hóa, giáo dục, y tế và nâng cao chất lượng sống của cộng đồng.
- Công trình dịch vụ công cộng khác: Nhà tang lễ, nhà hỏa táng, nghĩa trang, bãi rác, khu vực xử lý chất thải và các công trình khác phục vụ cho mục đích sử dụng chung trong khu đô thị, khu công nghiệp, khu công nghệ cao.
Việc sử dụng đất vào mục đích công cộng phải được các cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Các cá nhân, tổ chức muốn sử dụng hoặc sở hữu các công trình này phải có văn bản cho phép từ cơ quan nhà nước.
Những quy định về đất công trình công cộng là gì?
Việc sử dụng đất công trình công cộng phải tuân thủ đúng quy hoạch sử dụng đất của địa phương và quy hoạch xây dựng đô thị hoặc khu dân cư nông thôn đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Đất công cộng cần được quy hoạch chi tiết, phân biệt rõ giữa khu chức năng không có mục đích kinh doanh và khu có mục đích kinh doanh. Đối với các khu vực không có mục đích kinh doanh, Nhà nước sẽ giao đất và không thu tiền sử dụng. Ngược lại, nếu đất có mục đích kinh doanh, Nhà nước sẽ cho thuê đất theo quy định pháp luật.
Chỉ cơ quan nhà nước mới có quyền giao đất công cộng cho các nhà đầu tư thực hiện dự án theo hình thức xây dựng – chuyển giao (BT) hoặc các dự án có mục đích kinh doanh theo hình thức xây dựng – kinh doanh – chuyển giao (BOT) cùng các hình thức đầu tư khác được quy định theo Luật Đầu tư. Các dự án này phải đảm bảo rằng đất công cộng được sử dụng đúng với mục đích đã quy định, nhằm phục vụ lợi ích cộng đồng và không được chuyển đổi mục đích trái phép.
Đất thuộc quy hoạch công trình công cộng có được cấp phép xây dựng không?
Đối với đất nằm trong quy hoạch công trình công cộng, việc cấp phép xây dựng phụ thuộc vào mục đích sử dụng được phê duyệt bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Nếu bạn sở hữu đất có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng thuộc loại đất công trình công cộng (ví dụ như đất trồng cây lâu năm) và muốn chuyển mục đích sử dụng sang đất ở, bạn phải nộp đơn xin phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Cơ quan nhà nước sẽ xem xét hồ sơ và quyết định có cho phép chuyển đổi hay không dựa trên quy hoạch và các quy định pháp luật liên quan. Nếu được chấp thuận, bạn có thể xây dựng nhà ở trên mảnh đất đó. Tuy nhiên, nếu không được phê duyệt hoặc không cấp phép xây dựng, bạn chỉ có thể sử dụng đất theo mục đích ban đầu, ví dụ như trồng cây lâu năm, cho đến khi quy hoạch cho phép thay đổi hoặc hết thời hạn quy hoạch.
Trường hợp đất vẫn nằm trong quy hoạch công trình công cộng và không được phép chuyển đổi, mọi hoạt động xây dựng nhà ở sẽ bị cấm. Điều này nhằm đảm bảo đất công trình công cộng được sử dụng đúng mục đích ban đầu, phục vụ cho nhu cầu chung của cộng đồng.
Đất nằm trong quy hoạch công trình công cộng có bị thu hồi không?
Việc mua đất nằm trong quy hoạch công trình công cộng có thể dẫn đến nguy cơ bị thu hồi. Mặc dù quyền sử dụng đất vẫn thuộc về chủ sở hữu cho đến khi nhà nước có kế hoạch cụ thể để phát triển đất này cho mục đích kinh tế, xã hội hoặc quốc phòng, nhưng đất thuộc quy hoạch có thể bị thu hồi bất cứ lúc nào theo chính sách của nhà nước.
Đối với những khu đất thuộc diện quy hoạch, nhà nước thường không cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâu dài, vì vậy việc đầu tư hoặc xây dựng nhà ở trên đất này tiềm ẩn nhiều rủi ro. Khi đất nằm trong quy hoạch công trình công cộng, chủ sở hữu không chỉ đối mặt với việc mất đất mà còn không được đảm bảo thời gian sử dụng lâu dài, dẫn đến nguy cơ thiệt hại về tài chính nếu đất bị thu hồi.
Vì vậy, để tránh rủi ro, bạn nên thận trọng và tránh mua những khu đất nằm trong diện quy hoạch công trình công cộng của nhà nước. Việc kiểm tra kỹ lưỡng quy hoạch trước khi mua đất là điều cần thiết để tránh các tình huống không mong muốn sau này.
>> Xem thêm bài viết Bất động sản dòng tiền là gì? Ưu nhược điểm của hình thức đầu tư này?
** Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Radanhadat thực hiện bài viết này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước. Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của bài viết nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.