Bộ Xây dựng vừa công bố báo cáo về tình hình nhà ở và thị trường bất động sản quý III/2024, trong đó nêu rõ một số nguyên nhân giá đất tăng trong thời gian gần đây.
Nguyên nhân giá đất tăng cao tại các thành phố lớn
Theo thống kê, trong quý III/2024, giá bất động sản tại một số địa phương tiếp tục xu hướng tăng, đặc biệt tại TP. Hà Nội, TP.HCM và các đô thị lớn.
Bộ Xây dựng nhận định: “Hiện tượng tăng giá có tính cục bộ, xảy ra tại một số khu vực và phân khúc bất động sản nhất định, dẫn đến tác động tăng giá chung.” Qua phân tích, Bộ xác định các nguyên nhân cơ bản sau:
Tăng chi phí liên quan đến đất đai
Nguyên nhân giá đất tăng một phần do chi phí đất đai tăng, đặc biệt khi áp dụng các phương pháp tính và bảng giá đất mới. Tại một số địa phương, kết quả đấu giá quyền sử dụng đất thường cao gấp nhiều lần giá khởi điểm, và việc quản lý đấu giá ở nhiều nơi còn lỏng lẻo. Một số nhà đầu tư đã lập nhóm đấu giá, đưa ra giá cao để thiết lập mặt bằng giá ảo và sau đó “bỏ cọc” nhằm thao túng thị trường, tạo ra áp lực tăng giá cho đất và bất động sản xung quanh, khiến chi phí triển khai dự án nhà ở tăng lên, gây khó khăn cho doanh nghiệp và giảm nguồn cung.
Tác động từ hoạt động đầu cơ và môi giới
Hiện tượng “thổi giá” của giới đầu cơ và các môi giới bất động sản lợi dụng tâm lý đám đông để trục lợi cũng là yếu tố góp phần làm giá bất động sản tăng. Các cá nhân môi giới này thường không có chứng chỉ hành nghề, thiếu chuyên môn và đạo đức kinh doanh, dẫn đến các hoạt động thao túng giá gây thiệt hại cho khách hàng và giảm tính minh bạch của thị trường.
Thiếu hụt nguồn cung nhà ở
Tình trạng thiếu nhà ở, đặc biệt cho các nhóm thu nhập trung bình và thấp tại Hà Nội và TP.HCM, cũng là một trong các nguyên nhân giá đất tăng. Bởi các doanh nghiệp gặp khó khăn về pháp lý, đặc biệt trong việc xác định giá đất, tính tiền sử dụng đất, giải phóng mặt bằng và thiếu vốn vay tín dụng. Nhiều dự án bị tạm dừng hoặc giãn tiến độ, gây cản trở cho việc đáp ứng nhu cầu về nhà ở.
Mặc dù các Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023 và Luật Kinh doanh bất động sản 2023 đã tháo gỡ nhiều khó khăn pháp lý và tạo điều kiện cải thiện nguồn cung, vẫn cần thời gian để các chính sách này thực sự phát huy hiệu quả.
Ảnh hưởng từ biến động kinh tế
Những biến động của thị trường chứng khoán, trái phiếu và vàng đã tác động đến tâm lý nhà đầu tư, dẫn đến xu hướng chuyển dịch dòng tiền sang đầu tư vào nhà đất như một nơi “trú ẩn” an toàn cho vốn tích lũy.
Những yếu tố trên cho thấy giá bất động sản tăng không chỉ do nhu cầu thị trường mà còn do các yếu tố bên ngoài tác động, đòi hỏi sự quản lý chặt chẽ và các giải pháp đồng bộ để ổn định thị trường.
Các biện pháp kiểm soát giá bất động sản và đảm bảo minh bạch thị trường của Bộ Xây dựng
Trước tình hình giá bất động sản tăng cao trong thời gian qua, Bộ Xây dựng đã yêu cầu các cơ quan và đơn vị chức năng tăng cường rà soát quy trình tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, công khai và minh bạch. Bộ yêu cầu kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các vi phạm trong đấu giá quyền sử dụng đất, ngăn chặn các hành vi trục lợi, gây nhiễu loạn thị trường.
Tăng cường kiểm tra, kiểm soát hoạt động kinh doanh bất động sản
Bộ cũng chỉ đạo kiểm tra, rà soát hoạt động kinh doanh bất động sản của các doanh nghiệp, chủ đầu tư, sàn giao dịch và các cá nhân môi giới tại địa phương. Đặc biệt, cần kiểm soát chặt chẽ các giao dịch mua bán trao tay nhiều lần tại những khu vực, dự án hoặc chung cư có dấu hiệu tăng giá bất thường. Cơ quan chức năng sẽ tiến hành thanh tra, có biện pháp xử lý các hành vi làm giá, đầu cơ, và các vi phạm liên quan đến pháp luật về đất đai và kinh doanh bất động sản.
Bộ Xây dựng nhấn mạnh việc quản lý và kiểm soát giá bất động sản phải phù hợp với thực tế từng khu vực để tránh những tác động tiêu cực đến hoạt động đầu tư, kinh doanh và đảm bảo quyền lợi về chỗ ở cho người dân. Ngoài ra, các biện pháp quản lý chặt chẽ cần được áp dụng với các dự án phân lô, bán nền đã có hạ tầng kỹ thuật, nhằm ngăn chặn tình trạng đất trống, đầu cơ và mua bán trao tay gây nhiễu loạn thị trường bất động sản.
Giải quyết các vướng mắc về pháp lý và minh bạch thông tin
Bộ tập trung tháo gỡ các khó khăn pháp lý và cải thiện thủ tục chuẩn bị đầu tư cho các dự án bất động sản, đẩy mạnh việc đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất, xác định giá đất, giao và cho thuê đất. Cải cách hành chính cũng được đẩy mạnh nhằm tăng cường nguồn cung cho thị trường bất động sản.
Đồng thời, Bộ yêu cầu công khai, minh bạch thông tin về thị trường bất động sản, ngăn chặn các hiện tượng gian lận, lừa đảo, nhằm đảm bảo quyền lợi cho người dân và tăng tính minh bạch của thị trường.
>> Xem thêm bài viết Giá đất nền TPHCM dự kiến tăng sau khi ban hành bảng giá mới
** Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Radanhadat thực hiện bài viết này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước. Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của bài viết nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.