Cán bộ xã yêu cầu phá nhà khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất

Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp, đặc biệt là đất trồng cây lâu năm sang đất ở, luôn là vấn đề được người dân Hà Nội quan tâm. Tuy nhiên, thời gian gần đây xuất hiện trường hợp cán bộ xã yêu cầu chủ đất phải phá dỡ nhà hiện hữu trước khi được chuyển đổi, gây nhiều bức xúc.

Gia đình bị yêu cầu tháo dỡ nhà mới được chuyển đất ở

Ông Dương Văn Thủy (trú tại Hà Nội) gửi phản ánh lên Cổng thông tin điện tử thành phố cho biết: Gia đình ông có mảnh đất rộng 450m², được cấp sổ đỏ từ năm 2004 với toàn bộ diện tích là đất ở (thổ cư). Năm 2000, gia đình đã xây nhà khoảng 70m² trên đất này.

Đến năm 2019, khi làm thủ tục đổi sang sổ hồng để chia đất cho các con, Văn phòng Đăng ký đất đai chỉ công nhận 300m² đất ở, phần còn lại được chuyển thành đất trồng cây lâu năm. Khu đất con được tặng lại diện tích 89m², gồm 40m² đất ở và 49m² đất trồng cây lâu năm, trong đó ngôi nhà 70m² nằm hoàn toàn trên diện tích này.

Khi ông Thủy nộp hồ sơ xin chuyển mục đích sử dụng đất để hợp thức hóa 49m² đất trồng cây lâu năm sang đất ở, cán bộ xã yêu cầu phải tháo dỡ nhà trước khi giải quyết hồ sơ. Ông cho rằng quy định này không hợp tình, vì nhà được xây từ khi đất vẫn là đất ở.

“Chúng tôi có thiện chí xin chuyển nốt phần đất còn lại sang đất ở, nhưng yêu cầu phá nhà là điều vô lý, gây thiệt hại lớn cho người dân,” ông Thủy chia sẻ.

Căn cứ pháp lý về chuyển đổi mục đích sử dụng đất

UBND TP. Hà Nội trả lời: Theo điểm b khoản 1 Điều 121 Luật Đất đai 2024, việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở phải được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép.

Căn cứ quy định tại khoản 5 Điều 116 Luật Đất đai, việc cho phép chuyển đổi phụ thuộc vào:

• Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc cấp xã đã được phê duyệt;
• Quy hoạch phân khu, quy hoạch chung theo pháp luật về quy hoạch đô thị.

Trình tự, thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất được quy định tại Điều 44 Nghị định 102/2024/NĐ-CP và Nghị định 151/2025/NĐ-CP (hiệu lực từ ngày 1.7.2025).

Người dân được khuyến nghị liên hệ Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai địa phương để được hướng dẫn cụ thể, tránh thực hiện sai hoặc nộp thiếu hồ sơ.

Nên xử lý ra sao?

Theo các chuyên gia, việc yêu cầu phá dỡ công trình trước khi chuyển đổi đất ở là không có trong quy định pháp luật. Cơ quan chức năng chỉ xem xét hiện trạng sử dụng đất, phù hợp với quy hoạch và nhu cầu hợp pháp của người dân.

Trong trường hợp nhà đã xây hợp pháp trước khi thay đổi loại đất, người dân có thể đề nghị xem xét lại hồ sơ cấp sổ hoặc khiếu nại hành chính nếu bị yêu cầu phá nhà vô lý. Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất cần dựa trên nguyên tắc đảm bảo quyền lợi hợp pháp và phù hợp quy hoạch, thay vì áp dụng máy móc.

** Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Radanhadat thực hiện bài viết này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước. Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của bài viết nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.