Kênh kiến thức bất động sản, cẩm nang mua bán nhà đất thông thái
Tình trạng giải quyết hồ sơ chậm hơn thời hạn cấp Sổ đỏ, Sổ hồng quy định diễn ra khá thường xuyên, thậm chí kéo dài nhiều tháng hoặc nhiều năm dù người dân đã đáp ứng đủ điều kiện. Vậy chậm cấp sổ đỏ liệu có bị phạt không? Người dân nên làm gì trong tình huống này? Radanhadat.vn sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này trong bài viết sau đây!
Khi nào chậm cấp sổ đỏ sẽ bị phạt?
Căn cứ theo quy định tại Khoản 1, Điều 22 của Nghị định 101/2024/NĐ-CP có nêu rõ thời hạn cấp Sổ đỏ cho người dân như sau:
“1. Đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất lần đầu là không quá 20 ngày làm việc; cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất lần đầu là không quá 03 ngày làm việc.”
Nguồn: Thư viện pháp luật
Như vậy, có thể hiểu thời hạn giải quyết hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ, Sổ hồng) tối đa 23 ngày kể từ khi cơ quan chức năng nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
Đối với khu vực miền núi, hải đảo, vùng sâu – vùng xa, địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn, thời hạn này được phép kéo dài thêm 10 ngày, tức tối đa 33 ngày.
Tuy nhiên, các mốc thời gian trên không bao gồm những khoảng thời gian sau:
- Ngày nghỉ, ngày lễ theo quy định;
- Thời gian cơ quan thuế xác định nghĩa vụ tài chính;
- Thời gian người dân thực hiện nghĩa vụ tài chính;
- Thời gian xem xét, xử lý đối với các trường hợp có dấu hiệu vi phạm pháp luật đất đai;
- Thời gian giám định, niêm yết công khai, đăng tin trên phương tiện thông tin đại chúng;
- Thời gian thực hiện thủ tục phân chia thừa kế trong trường hợp người đứng tên Giấy chứng nhận đã qua đời trước khi được cấp.
Ngoài ra, khi tiếp nhận hồ sơ, cơ quan giải quyết phải cấp Phiếu tiếp nhận và hẹn trả kết quả, trong đó ghi rõ ngày trả Sổ đỏ. Nếu quá thời hạn ghi trên giấy hẹn mà không có kết quả, và thời gian chậm không thuộc các trường hợp được trừ nêu trên, thì được xem là chậm cấp Sổ đỏ và bị phạt.
Chậm cấp Sổ hồng, Sổ đỏ có bắt buộc phải trả lời bằng văn bản?
Khi hết thời hạn giải quyết thủ tục cấp Sổ đỏ theo quy định, cơ quan có thẩm quyền phải hoàn tất hồ sơ và trao Giấy chứng nhận trực tiếp cho người nộp hoặc chuyển về UBND cấp xã để trả kết quả.
Trong trường hợp hồ sơ không đủ điều kiện, hoặc việc giải quyết bị kéo dài, chậm trễ, cơ quan xử lý bắt buộc phải trả hồ sơ kèm văn bản thông báo lý do không giải quyết. Quy định này được nêu tại khoản 8 Điều 19 của Nghị định 61/2018/NĐ-CP:
“8. Các hồ sơ quy định tại các Khoản 1 và 2 Điều này sau khi thẩm định không đủ điều kiện giải quyết, cơ quan giải quyết thủ tục hành chính trả lại hồ sơ và thông báo bằng văn bản nêu rõ lý do không giải quyết hồ sơ theo mẫu Phiếu từ chối giải quyết hồ sơ để gửi cho tổ chức, cá nhân thông qua Bộ phận Một cửa. Thông báo được nhập vào mục trả kết quả của Hệ thống thông tin một cửa điện tử. Thời hạn thông báo phải trong thời hạn giải quyết hồ sơ theo quy định.”.
Nguồn: Thư viện pháp luật
Như vậy, nếu hết thời hạn mà cơ quan chức năng chưa giải quyết xong thì phải có văn bản trả lời chính thức, nêu rõ nguyên nhân và hướng xử lý tiếp theo.
Dù vậy, thực tế cho thấy nhiều nơi vẫn không làm đúng quy định. Thay vì ban hành văn bản, cán bộ chỉ trả lời miệng với các lý do như “người ký đi công tác”, “hồ sơ phức tạp”, “đang xem xét”, thậm chí chỉ nói chung chung “chưa cấp được”. Điều này khiến người dân gặp khó khăn khi theo dõi hoặc thực hiện quyền khiếu nại, kiến nghị.
Có được hỏi, kiến nghị khi cơ quan chậm cấp Sổ đỏ?
Khi thời gian giải quyết hồ sơ bị kéo dài hơn quy định, ngoài việc thực hiện khiếu nại hoặc khởi kiện, người dân hoàn toàn có thể lựa chọn hình thức hỏi hoặc gửi kiến nghị để làm rõ lý do chậm cấp Sổ đỏ.
Để việc hỏi, kiến nghị được thực hiện đúng quy định pháp luật, người dân nên yêu cầu cơ quan hoặc cá nhân có thẩm quyền phản hồi bằng văn bản, thay vì chỉ trả lời miệng, bởi vì:
- Văn bản phản hồi thể hiện trách nhiệm giải trình theo quy định pháp luật, đồng thời tạo ra sự ràng buộc đối với cơ quan nhà nước hoặc người đang trực tiếp xử lý hồ sơ.
- Các văn bản này có giá trị làm chứng cứ nếu sau đó người dân muốn tiến hành khiếu nại hoặc khởi kiện hành chính.
Cần lưu ý rằng: nếu cơ quan có thẩm quyền hoặc người được giao nhiệm vụ không ban hành văn bản trả lời, thì hành vi “không thực hiện” đó cũng thuộc một trong những đối tượng có thể bị khiếu nại hoặc khởi kiện theo thủ tục hành chính.
Thủ tục khiếu nại khi bị chậm cấp Sổ đỏ, sổ hồng
Khiếu nại nói chung và khiếu nại liên quan đến việc chậm cấp Sổ đỏ nói riêng là quyền của người dân nhằm yêu cầu cơ quan hành chính hoặc người có thẩm quyền kiểm tra lại hành vi chậm trễ hoặc không giải quyết hồ sơ theo quy định pháp luật.
Do bản chất là yêu cầu cơ quan “tự xem xét lại hành vi của chính mình”, nên trong thực tế không phải trường hợp nào cũng dễ thừa nhận sai sót. Tuy vậy, người dân vẫn cần nắm rõ quy trình khiếu nại theo Luật Khiếu nại để bảo vệ quyền lợi hợp pháp khi lựa chọn hình thức này.
Điều kiện khiếu nại khi bị chậm cấp sổ đỏ
Bên cạnh việc có căn cứ cho rằng cơ quan nhà nước chậm giải quyết hoặc không giải quyết hồ sơ cấp Sổ đỏ trái quy định và gây ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của mình, người khiếu nại cần đáp ứng thêm các điều kiện về thẩm quyền và hình thức khiếu nại.
Thẩm quyền giải quyết khiếu nại
Xác định đúng cơ quan có thẩm quyền là bước quan trọng để nộp đơn đúng nơi, tránh việc đơn bị chuyển đi nhiều lần.
Theo Điều 17, 18, 19 của Luật Khiếu nại năm 2011, thẩm quyền giải quyết khiếu nại đối với hành vi hành chính chậm cấp sổ đỏ bị phạt được quy định như sau:
- Chủ tịch UBND cấp xã và Trưởng phòng thuộc UBND cấp huyện: Giải quyết khiếu nại lần đầu đối với hành vi hành chính do mình hoặc người thuộc quyền quản lý trực tiếp thực hiện.
- Chủ tịch UBND cấp huyện: Giải quyết khiếu nại lần đầu đối với chính hành vi hành chính của mình; Giải quyết khiếu nại lần hai đối với khiếu nại đã được Chủ tịch UBND cấp xã, Trưởng phòng giải quyết lần đầu nhưng người dân còn tiếp tục khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu đã quá hạn nhưng chưa được giải quyết.
- Chủ tịch UBND cấp tỉnh: Giải quyết thủ tục khiếu nại lần hai đối với quyết định, hành vi hành chính đã được Chủ tịch UBND cấp huyện giải quyết lần đầu nhưng người dân vẫn tiếp tục khiếu nại hoặc việc giải quyết lần đầu bị quá hạn.
Hình thức khiếu nại
Theo Điều 8 của Luật Khiếu nại năm 2011, người dân có thể khiếu nại về việc bị chậm cấp Sổ đỏ theo 02 phương thức sau đây:
- Gửi đơn khiếu nại bằng văn bản
- Khiếu nại trực tiếp tại các cơ quan có thẩm quyền theo quy định
Quy trình giải quyết khiếu nại
Trình tự giải quyết khiếu nại lần đầu bao gồm các bước sau:
Bước 1: Nộp đơn và tiếp nhận đơn khiếu nại: Người dân gửi đơn đến đúng cơ quan hoặc cá nhân có thẩm quyền theo phần thẩm quyền nêu trên.
Bước 2: Thụ lý đơn
- Trong vòng 10 ngày kể từ khi nhận đơn, cơ quan có thẩm quyền phải thụ lý và thông báo việc thụ lý cho người khiếu nại.
- Nếu không thụ lý, cơ quan cần phải nêu rõ lý do.
Bước 3: Xác minh nội dung khiếu nại: Cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, thu thập hồ sơ, làm rõ lý do chậm giải quyết.
Bước 4: Tổ chức đối thoại: Nếu cần thiết, cơ quan giải quyết khiếu nại sẽ mời người khiếu nại và các bên liên quan đối thoại.
Bước 5: Ban hành quyết định giải quyết khiếu nại: Sau khi xem xét, người giải quyết khiếu nại phải ra quyết định giải quyết và gửi kết quả trong vòng 03 ngày làm việc cho:
- Người khiếu nại
- Cơ quan cấp trên trực tiếp hoặc cơ quan liên quan
- Cơ quan thanh tra cùng cấp
Thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu
Theo Điều 28 của Luật Khiếu nại năm 2011, thời gian xử lý khiếu nại lần đầu được ấn định như sau:
- Hồ sơ khiếu nại phải được giải quyết trong tối đa 30 ngày kể từ ngày cơ quan có thẩm quyền thụ lý; đối với vụ việc có tính chất phức tạp, thời hạn này có thể kéo dài nhưng không vượt quá 45 ngày.
- Tại những địa bàn vùng sâu, vùng xa, đi lại khó khăn, thời hạn giải quyết là không quá 45 ngày kể từ ngày thụ lý; nếu vụ việc phức tạp thì được phép kéo dài tối đa 60 ngày.
Thủ tục khởi kiện khi bị chậm cấp Sổ đỏ
Khi cơ quan có thẩm quyền chậm hoặc từ chối cấp Sổ đỏ trái quy định, người dân có quyền khởi kiện vụ án hành chính. Đây là việc yêu cầu Tòa án xem xét tính hợp pháp của quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính liên quan đến việc giải quyết hồ sơ cấp Giấy chứng nhận.
Thời hiệu khởi kiện
Thời hiệu khởi kiện là khoảng thời gian luật định mà trong đó cá nhân, cơ quan, tổ chức được quyền nộp đơn yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Vượt quá thời gian quy định trên thì mất quyền khởi kiện.
Căn cứ theođiểm a khoản 2 của Điều 116, Luật Tố tụng hành chính năm 2015, thời hiệu khởi kiện đối với hành vi chậm hoặc từ chối cấp Sổ đỏ là 01 năm, tính từ ngày người dân nhận được hoặc biết được quyết định/từ chối hoặc hành vi hành chính liên quan đến việc cấp Giấy chứng nhận.
Hồ sơ khởi kiện
Hồ sơ khởi kiện khi bị chậm cấp sổ đỏ cần chuẩn bị bao gồm:
- Đơn khởi kiện dựa theo mẫu của Tòa án.
- Tài liệu, chứng cứ chứng minh quyền lợi của người khởi kiện bị xâm phạm, ví dụ: giấy hẹn trả kết quả, văn bản trả lời, biên nhận hồ sơ, văn bản từ chối cấp Sổ đỏ,…
- Giấy tờ tùy thân của người khởi kiện: CMND/CCCD hoặc hộ chiếu còn hiệu lực.
Trình tự, thủ tục khởi kiện
Bước 1: Nộp đơn khởi kiện: Người khởi kiện gửi hồ sơ đến Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
Bước 2: Tòa án xem xét đơn: Tòa án kiểm tra điều kiện thụ lý, yêu cầu bổ sung (nếu thiếu) hoặc trả lời từ chối nếu không đúng thẩm quyền.
Bước 3: Thụ lý vụ án: Khi hồ sơ hợp lệ, Tòa án ra thông báo thụ lý và bắt đầu giải quyết vụ án.
Bước 4: Chuẩn bị xét xử:
- Theo khoản 1 Điều 130 Luật Tố tụng hành chính 2015, thời gian chuẩn bị xét xử là 04 tháng kể từ ngày thụ lý.
- Với vụ việc phức tạp hoặc có trở ngại khách quan, Chánh án có quyền gia hạn một lần, nhưng không quá 02 tháng.
Bước 5: Xét xử: Tòa án mở phiên tòa và ra bản án giải quyết yêu cầu khởi kiện.
Nên khiếu nại hay khởi kiện khi bị chậm cấp Sổ đỏ?
Trên thực tế, khi xem xét lựa chọn khiếu nại hay khởi kiện đối với hành vi chậm cấp Sổ đỏ, người dân thường gặp một số khó khăn chung như:
- Khó thu thập và chứng minh vi phạm: Việc chứng minh cơ quan hành chính hoặc người có thẩm quyền đã chậm trễ, không thực hiện đúng quy định thường không đơn giản vì thiếu chứng cứ hoặc thiếu văn bản phản hồi chính thức.
- Tỷ lệ giải quyết có lợi cho người dân không cao: So với khiếu nại trong lĩnh vực khác hoặc các vụ tranh chấp dân sự, các vụ việc liên quan đến chậm cấp Sổ đỏ thường khó đạt kết quả như mong muốn, dù người dân có đầy đủ điều kiện.
- Tâm lý ngại khiếu nại, khởi kiện: Đa số người dân chỉ hỏi miệng hoặc chờ đợi thêm, thay vì yêu cầu trả lời bằng văn bản rồi tiến hành khiếu nại hay khởi kiện. Nhiều trường hợp người dân đã yêu cầu trả lời bằng văn bản nhưng cơ quan có thẩm quyền vẫn không thực hiện.
Kết luận
Trên đây là toàn bộ thông tin về vấn đề chậm cấp Sổ đỏ bị phạt được Radanhadat.vn tổng hợp và chia sẻ. Người dân nên nắm rõ thời hạn giải quyết hồ sơ, quyền khiếu nại và khởi kiện để chủ động bảo vệ quyền lợi của mình.
***Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm:
Radanhadat.vn thực hiện tài liệu này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước.
Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của tài liệu nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.
Chúng tôi xử lý thông tin dựa trên nguồn đáng tin cậy, nhưng chúng tôi không kiểm chứng nguồn tin và không đảm bảo tính chính xác.
Radanhadat.vn sở hữu độc quyền tài liệu và nội dung bên trong. Tài liệu không được phép sao chép toàn bộ hoặc một phần mà không có sự đồng ý của Radanhadat.vn.
Xem thêm:
