Kênh kiến thức bất động sản, cẩm nang mua bán nhà đất thông thái
Việc góp tiền sửa nhà với gia đình chồng thường xuất phát từ tình nghĩa gia đình, nhưng pháp luật coi đây là một phần của chế độ tài sản vợ chồng, có thể đòi lại nếu chứng minh được đây là tài sản chung hoặc công sức đóng góp tăng giá trị tài sản. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng dễ dàng, vì đòi hỏi chứng cứ cụ thể và thỏa thuận giữa các bên.
Chế độ tài sản vợ chồng và bản chất của khoản góp tiền sửa nhà
Theo Khoản 1, Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, tài sản chung của vợ chồng bao gồm tài sản do vợ chồng tạo ra, thu nhập từ lao động, sản xuất, kinh doanh, hoa lợi và lợi tức phát sinh từ tài sản riêng, thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung; và các tài sản khác mà theo quy định của pháp luật hoặc theo thỏa thuận của vợ chồng là tài sản chung. Những quy định này áp dụng trực tiếp vào trường hợp góp tiền sửa nhà với gia đình chồng, nơi khoản tiền sửa chữa thường được lấy từ thu nhập chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân.
Khi vợ chồng sống chung với bố mẹ chồng và chi tiền để sửa nhà – như thay sàn, sơn tường, mua sắm nội thất – khoản tiền này không chỉ là chi phí sinh hoạt mà còn là công sức đóng góp để tăng giá trị tài sản của hộ gia đình. Trong thực tiễn, không ít trường hợp vợ chồng đã bỏ ra gần 200 triệu đồng để sửa sang căn hộ chung cư của bố mẹ chồng, nhằm thuận tiện cho việc sinh hoạt chung của cả gia đình. Tuy nhiên, vì ngôi nhà không đứng tên vợ chồng, việc đòi lại sau ly hôn phụ thuộc vào việc chứng minh đây là tài sản chung hoặc phần đóng góp có thể định giá được.
Pháp luật không coi việc ở nhờ và sửa nhà là hành vi vô điều kiện; thay vào đó, nó được xem xét dưới lăng kính quyền sở hữu và nghĩa vụ bồi thường. Nếu khoản tiền sửa chữa được chứng minh là từ nguồn thu nhập chung, vợ (hoặc chồng) có quyền yêu cầu tòa án xem xét khi phân chia tài sản ly hôn. Điều này đặc biệt quan trọng trong năm 2025, khi Luật Hôn nhân và Gia đình được bổ sung các quy định mới về bảo vệ quyền lợi phụ nữ trong tài sản chung, giúp giảm bất bình đẳng giới trong chia tài sản sau ly hôn.
Điều kiện để đòi lại tiền góp sửa nhà sau ly hôn
Việc đòi lại khoản góp tiền sửa nhà với gia đình chồng sau ly hôn không phải là tự động mà đòi hỏi các điều kiện pháp lý cụ thể. Đầu tiên, phải chứng minh khoản tiền đó là tài sản chung của vợ chồng theo Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014. Nếu vợ chồng tự nguyện chi tiền từ thu nhập chung để sửa nhà, đây được coi là hành vi tạo ra giá trị gia tăng cho tài sản của hộ gia đình và pháp luật cho phép yêu cầu bồi thường phần đóng góp đó.
Thứ hai, nghĩa vụ chứng minh thuộc về người đưa ra yêu cầu phải có chứng cứ rõ ràng như:
- Hóa đơn thanh toán vật liệu xây dựng
- Hợp đồng thuê thợ sửa chữa
- Biên lai chuyển khoản ngân hàng
- Biên bản họp gia đình ghi nhận việc góp tiền
Nếu có những chứng cứ này, tòa án có thể buộc bố mẹ chồng thanh toán lại khoản tiền tương ứng với giá trị sử dụng hoặc giá trị còn lại của phần sửa chữa, dựa trên việc định giá độc lập.
Tuy nhiên, không phải mọi khoản góp đều được chấp nhận. Nếu số tiền sửa chữa chỉ tương xứng với giá trị tiền thuê nhà trong thời gian sử dụng (ví dụ, sống chung 5 năm và chi 50 triệu đồng, tương đương tiền thuê trung bình), tòa án có thể bác yêu cầu, coi đây là chi phí hợp lý cho việc ở nhờ. Ngược lại, nếu khoản tiền lớn (hàng trăm triệu đồng) nhưng thời gian sử dụng ngắn và có thể định giá chính xác giá trị tăng thêm cho ngôi nhà, thì khả năng đòi lại cao hơn. Trong thực tiễn, các vụ việc như vậy thường được giải quyết qua thỏa thuận giữa vợ chồng và các thành viên hộ gia đình trước khi đưa ra tòa.
Quy trình đòi lại tiền sau ly hôn
Khi ly hôn, quy trình đòi lại khoản góp tiền sửa nhà với gia đình chồng bắt đầu từ thỏa thuận. Theo quy định pháp luật, vợ chồng có thể tự thỏa thuận chia tài sản chung; nếu không đạt được đồng thuận, một bên có quyền khởi kiện tại Tòa án Nhân dân cấp quận/huyện nơi cư trú. Trong đơn khởi kiện, cần nêu rõ khoản tiền góp, chứng cứ chứng minh và yêu cầu bồi thường cụ thể.
- Bước 1: Thu thập chứng cứ đầy đủ, bao gồm hóa đơn, biên lai và lời khai nhân chứng từ các thành viên gia đình.
- Bước 2: Đề nghị hòa giải tại tòa án hoặc qua trung tâm hòa giải cộng đồng.
- Bước 3: Nếu hòa giải thất bại, tòa án sẽ định giá tài sản và xem xét phần đóng góp của vợ chồng vào việc gia tăng giá trị nhà cửa.
Thời gian xét xử thường kéo dài 4-6 tháng, nhưng có thể ngắn hơn nếu chứng cứ rõ ràng. Trong các vụ việc thực tế, tòa án thường ưu tiên bảo vệ quyền lợi của bên yếu thế, đặc biệt là phụ nữ đã đóng góp công sức cho gia đình chồng.
Để tăng cơ hội thành công, nên thuê luật sư chuyên về hôn nhân gia đình để hỗ trợ soạn thảo đơn kiện và định giá tài sản. Chi phí luật sư khoảng 20-50 triệu đồng, nhưng có thể tiết kiệm hơn so với mất trắng khoản góp lớn.
(Nguồn Vietnamnet)
>> Xem thêm bài viết Làm thế nào để mua bán nhà đất của người đã ly hôn?
** Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Radanhadat thực hiện bài viết này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước. Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của bài viết nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.
