Theo nhiều số liệu thực tế Radanhadat.vn tìm hiểu, Việt Nam đang nằm trong nhóm các nước có tốc độ già hóa dân số thuộc hàng nhanh nhất trên toàn cầu. Tình trạng này đã tạo ra cơ hội lớn cho lĩnh vực bất động sản dưỡng lão, khi nhu cầu chăm sóc sức khỏe và cải thiện chất lượng sống của người cao tuổi ngày càng trở nên quan trọng và cấp thiết.
Bất động sản dưỡng lão là gì?
Bất động sản dưỡng lão là một loại hình bất động sản được thiết kế và phát triển nhằm phục vụ nhu cầu sống và chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi. Những dự án này thường bao gồm các cơ sở hạ tầng và dịch vụ đặc thù như trung tâm y tế, dịch vụ chăm sóc y tế 24/7, các khu vực sinh hoạt chung, và các tiện ích hỗ trợ đời sống hằng ngày như nhà hàng, phòng tập thể dục, khu vườn và không gian thư giãn.
Bất động sản dưỡng lão thường được xây dựng với kiến trúc phù hợp để tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển và sinh hoạt của người cao tuổi, bao gồm các cơ sở hạ tầng như thang máy, lối đi rộng rãi, và các thiết kế giúp hạn chế nguy cơ té ngã.
Những dự án này còn tập trung vào việc tạo ra môi trường cộng đồng, nơi người cao tuổi có thể kết nối, giao lưu và tham gia vào các hoạt động xã hội, từ đó giúp họ duy trì cuộc sống vui vẻ và khỏe mạnh.
Bất động sản dưỡng lão sở hữu nhiều tiềm năng phát triển
Theo Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA), Việt Nam đang nằm trong nhóm các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Vào năm 2019, tỷ lệ người từ 60 tuổi trở lên chiếm 11,9% tổng dân số và dự kiến con số này sẽ tăng lên hơn 25% vào năm 2050. Đến năm 2036, Việt Nam sẽ chính thức bước vào giai đoạn dân số già, chuyển từ xã hội “già hóa” sang xã hội “già.”
Nguyên nhân dẫn đến sự già hóa dân số tại Việt Nam
Sự chuyển đổi này không chỉ đến từ việc giảm tỷ lệ tử vong và tăng tuổi thọ, mà phần lớn còn do tỷ lệ sinh giảm mạnh. Trong những thập kỷ qua, sự sụt giảm đáng kể về mức sinh đã ảnh hưởng sâu sắc đến cơ cấu dân số, làm đẩy nhanh quá trình già hóa tại Việt Nam.
Theo Tổng cục Thống kê (GSO), mức sinh tại Việt Nam đã giảm một nửa trong hơn 30 năm, từ 3,8 con mỗi phụ nữ vào năm 1989 xuống dưới 2 con vào năm 2023. Trong giai đoạn 2009-2019, dân số tăng trung bình 1,14% mỗi năm, nhưng dân số cao tuổi tăng với tốc độ nhanh hơn, đạt mức 4,35% mỗi năm.
Bên cạnh đó, cấu trúc gia đình tại Việt Nam cũng đang thay đổi rõ rệt, với tỷ lệ người cao tuổi sống cùng con cháu giảm dần. Đồng thời, tỷ lệ người cao tuổi sống một mình đã tăng từ 9,68% năm 2009 lên 13,74% năm 2019. Tương tự, số người cao tuổi sống chỉ với vợ/chồng cũng tăng từ 8,69% lên 14,09% trong cùng giai đoạn.
Nhu cầu và xu hướng về dịch vụ chăm sóc người cao tuổi
Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, khoảng 36% người cao tuổi tại Việt Nam sẵn sàng chi trả cho các dịch vụ chăm sóc. Xu hướng chọn lựa các dịch vụ chăm sóc bán trú và nội trú cũng ngày càng tăng, bao gồm cả mô hình chăm sóc tại nhà, tại cộng đồng và tại các cơ sở dưỡng lão.
Mặc dù nhu cầu về dịch vụ dưỡng lão tăng cao, nhưng số lượng các cơ sở cung cấp dịch vụ này tại Việt Nam vẫn còn rất hạn chế. Theo khảo sát của Bảo hiểm Bảo Việt, chỉ có 32 trên tổng số 63 tỉnh thành có viện dưỡng lão. Cả nước hiện chỉ có hơn 400 viện dưỡng lão, phần lớn là các trung tâm từ thiện hoặc do Nhà nước đầu tư, không đáp ứng đủ nhu cầu ngày càng cao của người cao tuổi sống cô đơn.
Việt Nam hiện chỉ còn khoảng 12 năm để tận dụng lợi thế từ thời kỳ dân số vàng và chuẩn bị đối mặt với già hóa dân số. Trong khi các quốc gia phát triển có nhiều thời gian để thích ứng với già hóa, Việt Nam đang đối diện với các thách thức như: thiếu hụt nguồn nhân lực trẻ, năng suất lao động suy giảm, và thiếu các mô hình dưỡng lão phù hợp để đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi.
Nhiều ông lớn từng bước tiếp cận thị trường
Dựa trên khảo sát và Thống kê của Công ty Bảo hiểm Bảo Việt (BVI), hiện nay Việt Nam chỉ có 32 trong tổng số 63 tỉnh thành có viện dưỡng lão, mặc dù số lượng người cao tuổi sống cô đơn đang ngày càng gia tăng. Trên toàn quốc, chỉ có hơn 400 viện dưỡng lão, trong đó khoảng 50% là các trung tâm từ thiện hoặc do nhà nước đầu tư.
Đáng chú ý, các tập đoàn bất động sản lớn cũng đang dần bước vào lĩnh vực bất động sản dưỡng lão. Vào tháng 3/2024, Vingroup đã ký thỏa thuận hợp tác với Well Group (Nhật Bản) để phát triển các trung tâm chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi theo tiêu chuẩn quốc tế. Hai mô hình chính được triển khai là chăm sóc sức khỏe người cao tuổi trong ngày và chăm sóc sức khỏe dài hạn tại các nhà dưỡng lão. Một trong những dự án tiêu biểu là trung tâm chăm sóc cao cấp tại khu đô thị Vinhomes Ocean Park 2 (Ocean City, Hà Nội).
Tháng 8 vừa qua, Sun Group cũng đã khởi động dự án đại đô thị Sun Urban City tại Hà Nam, bao gồm phát triển bất động sản dưỡng lão và bệnh viện chuyên biệt, phục vụ đối tượng người cao tuổi.
Tuy nhiên, bà Phạm Thị Miền, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu nhận định rằng những cơ sở này hiện chỉ phục vụ một phần nhỏ người cao tuổi tại các khu vực đô thị. Chi phí tại các trung tâm chăm sóc tư nhân vẫn còn quá cao so với thu nhập bình quân của người dân Việt Nam, đặc biệt là người cao tuổi, khiến việc tiếp cận dịch vụ này trở nên hạn chế.
Nguồn: PROPERTYGURU VIỆT NAM
Khuyến nghị có thêm chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp
Bà Miền nhấn mạnh rằng để phát triển bất động sản dưỡng lão và nâng cao chất lượng chăm sóc người cao tuổi, Nhà nước cần có các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực này. Các chính sách cụ thể bao gồm:
Chính sách thuế ưu đãi cho doanh nghiệp
Cần nghiên cứu chính sách miễn hoặc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp trong những năm đầu tiên hoạt động, giúp giảm bớt chi phí và rủi ro tài chính cho các doanh nghiệp đầu tư vào bất động sản dưỡng lão.
Hỗ trợ vay vốn ưu đãi
Vì bất động sản dưỡng lão là một loại hình nhà ở đặc biệt, Nhà nước cần cung cấp các khoản vay với lãi suất thấp hoặc không lãi suất cho các doanh nghiệp tư nhân muốn xây dựng và vận hành nhà dưỡng lão, tương tự như các chính sách đối với nhà ở xã hội.
Thu hút đầu tư nước ngoài
Nhà nước cần có chính sách ưu đãi về thuế, phí và cải cách thủ tục hành chính nhằm thu hút các nhà đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam, đặc biệt là qua các ưu đãi về thuê đất.
Cấp đất và giảm phí chuyển đổi
Cần có chính sách ưu đãi cấp đất hoặc cho thuê đất dài hạn với mức giá hợp lý cho các doanh nghiệp phát triển bất động sản dưỡng lão, đặc biệt ở các khu vực có nhu cầu cao. Bên cạnh đó, Nhà nước cần giảm hoặc miễn các khoản phí liên quan đến chuyển đổi mục đích sử dụng đất cho các dự án này.
Xây dựng khung pháp lý rõ ràng
Cần thiết lập các quy định pháp lý minh bạch, quy chuẩn cụ thể về tiêu chuẩn và điều kiện hoạt động của bất động sản dưỡng lão, nhằm đảm bảo chất lượng và an toàn cho người cao tuổi.
Hợp tác công tư (PPP)
Khuyến khích mô hình hợp tác công tư trong lĩnh vực chăm sóc người cao tuổi, tạo điều kiện cho tư nhân tham gia đầu tư vào bất động sản dưỡng lão, cũng như khai thác và vận hành các cơ sở chăm sóc công lập sẵn có, tận dụng nguồn lực từ cả nhà nước và doanh nghiệp tư nhân để phát triển hạ tầng và dịch vụ.
Kết luận
Phát triển mô hình bất động sản dưỡng lão tại Việt Nam là một nhu cầu tất yếu trong bối cảnh dân số già hóa nhanh chóng. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về chăm sóc và hỗ trợ cho người cao tuổi, việc khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực này cần có sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Nhà nước thông qua các chính sách ưu đãi về thuế, vay vốn, đất đai, và quy định pháp lý rõ ràng.
***Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm:
Radanhadat.vn thực hiện tài liệu này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước.
Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của tài liệu nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.
Chúng tôi xử lý thông tin dựa trên nguồn đáng tin cậy, nhưng chúng tôi không kiểm chứng nguồn tin và không đảm bảo tính chính xác.
Radanhadat.vn sở hữu độc quyền tài liệu và nội dung bên trong. Tài liệu không được phép sao chép toàn bộ hoặc một phần mà không có sự đồng ý của Radanhadat.vn.
>> Xem thêm: Thị trường văn phòng cho thuê tăng ‘nhiệt’, xuất hiện những giao dịch lớn