Trong kinh doanh nhà trọ, việc tuân thủ các quy định pháp lý là yếu tố quan trọng để đảm bảo quyền lợi của cả chủ nhà và người thuê, đồng thời tránh các tranh chấp không đáng có.
Chủ nhà trọ có được tự ý tăng tiền thuê nhà không?
Theo Điều 473 Bộ luật Dân sự 2015 và Điều 129 Luật Nhà ở 2014, giá thuê nhà trọ do các bên tự do thỏa thuận, dựa trên các yếu tố như vị trí, diện tích, tiện ích, và điều kiện cụ thể của căn nhà. Pháp luật không quy định mức giá cố định, mang lại sự linh hoạt cho cả chủ nhà và người thuê trong quá trình đàm phán. Ngoài giá thuê, thời hạn thuê và hình thức thanh toán (định kỳ hoặc trả một lần) cũng được thỏa thuận tự do.
Tuy nhiên, việc điều chỉnh giá thuê nhà trong thời gian hợp đồng còn hiệu lực phải tuân thủ các quy định tại Khoản 2 Điều 129 Luật Nhà ở 2014. Cụ thể, chủ nhà chỉ được tăng giá thuê khi đáp ứng hai điều kiện:
- Cải tạo nhà ở: Chủ nhà đã thực hiện cải tạo, nâng cấp, hoặc cải thiện tiện ích của nhà trọ, làm tăng giá trị sử dụng.
- Được sự đồng ý của người thuê: Người thuê phải đồng ý với việc điều chỉnh giá thuê. Nếu không có sự đồng thuận, chủ nhà không được tự ý tăng giá.
Ngoài ra, nếu trong hợp đồng thuê nhà có điều khoản quy định về việc điều chỉnh giá thuê (tăng hoặc giảm) trong thời gian hợp đồng, các bên phải tuân thủ theo thỏa thuận đó. Trong trường hợp không thuộc các trường hợp được phép điều chỉnh giá (không cải tạo nhà và không có thỏa thuận trước), chủ nhà không được tự ý tăng tiền thuê nhà. Quy định này nhằm bảo vệ quyền lợi của người thuê, đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong quan hệ thuê nhà.

Chủ trọ tự ý tăng tiền thuê, người thuê có quyền chấm dứt hợp đồng?
Theo Điều 132 Khoản 3 Luật Nhà ở 2014, người thuê trọ có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê nhà nếu chủ nhà tự ý điều chỉnh giá thuê mà không thông báo trước hoặc không tuân thủ thỏa thuận ban đầu. Quy định này bảo vệ quyền lợi của người thuê, đồng thời nhấn mạnh sự minh bạch trong quan hệ hợp đồng.
Tuy nhiên, để chấm dứt hợp đồng, người thuê phải thông báo trước cho chủ nhà ít nhất 30 ngày, trừ trường hợp có thỏa thuận khác trong hợp đồng. Việc thông báo trước giúp cả hai bên có thời gian chuẩn bị và giải quyết các vấn đề liên quan. Nếu người thuê không tuân thủ quy định về thông báo và gây thiệt hại cho chủ nhà (ví dụ, bỏ trống phòng đột ngột), họ có thể phải bồi thường theo quy định pháp luật.
Quy định này tạo ra sự linh hoạt nhưng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ thỏa thuận hợp đồng, đảm bảo mối quan hệ giữa chủ nhà và người thuê diễn ra công bằng và ổn định.
Người thuê chấm dứt hợp đồng trước hạn, có được trả lại tiền cọc không?
Việc đặt cọc khi thuê nhà trọ không phải yêu cầu bắt buộc theo pháp luật, mà thường là thỏa thuận giữa các bên để đảm bảo thực hiện hợp đồng. Theo Điều 328 Bộ luật Dân sự 2015, tiền cọc là khoản bảo đảm cho việc thực hiện nghĩa vụ hợp đồng. Nếu người thuê từ chối thực hiện hợp đồng (ví dụ, chấm dứt trước hạn mà không có lý do chính đáng), tiền cọc sẽ thuộc về chủ nhà.

Tuy nhiên, việc trả lại tiền cọc khi chấm dứt hợp đồng trước hạn phụ thuộc vào thỏa thuận trong hợp đồng thuê nhà:
- Nếu hợp đồng quy định rõ chủ nhà sẽ trả lại toàn bộ hoặc một phần tiền cọc khi chấm dứt hợp đồng trước hạn (mà không có vi phạm từ người thuê), chủ nhà phải tuân thủ thỏa thuận này.
- Nếu hợp đồng không đề cập đến việc trả lại tiền cọc, quy định pháp luật sẽ được áp dụng. Theo Bộ luật Dân sự, nếu người thuê không vi phạm hợp đồng, chủ nhà phải hoàn trả toàn bộ tiền cọc.
Trong trường hợp người thuê chấm dứt hợp đồng trước hạn do chủ nhà vi phạm (ví dụ, tự ý tăng giá thuê không đúng quy định), người thuê có quyền yêu cầu hoàn trả tiền cọc và thậm chí đòi bồi thường nếu có thiệt hại. Để tránh tranh chấp, cả hai bên cần thỏa thuận rõ ràng về tiền cọc và các điều khoản liên quan ngay từ khi ký hợp đồng.
>> Xem thêm bài viết 12 kinh nghiệm hữu ích khi xây nhà trọ cho thuê cần biết
** Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Radanhadat thực hiện bài viết này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước. Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của bài viết nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.