Kênh kiến thức bất động sản, cẩm nang mua bán nhà đất thông thái
Công chứng treo là một khái niệm còn khá xa lạ với nhiều người, đặc biệt là những ai không làm việc trong lĩnh vực bất động sản hay công chứng. Vậy công chứng treo thực chất là gì? Việc mua bán nhà đất có thể thực hiện theo hình thức này không? Nó có hợp pháp không? Và quan trọng nhất, công chứng treo mang lại lợi ích gì, tiềm ẩn những rủi ro nào? Hãy cùng Radanhadat.vn tìm hiểu rõ hơn qua bài viết dưới đây.
Công chứng treo là gì?
Công chứng treo là một hình thức công chứng đặc biệt, khác với công chứng thông thường. Theo đó, văn phòng công chứng sẽ soạn sẵn hợp đồng mua bán như bình thường, sau đó bên bán sẽ ký tên và điểm chỉ đầy đủ. Tuy nhiên, phần chữ ký của bên mua sẽ được để trống.
Sau khi bên bán hoàn tất việc ký kết, người mua tiến hành thanh toán đầy đủ số tiền đã thỏa thuận. Lúc này, trách nhiệm của bên bán coi như đã hoàn thành và hợp đồng sẽ được giữ tại văn phòng công chứng. Khi nào người mua sắp xếp được thời gian, họ có thể đến ký vào phần còn trống, công chứng viên sẽ đóng dấu xác nhận và hoàn tất thủ tục công chứng hợp đồng.
Những rủi ro khi thực hiện công chứng treo là gì?
Mặc dù công chứng treo có vẻ là một giải pháp linh hoạt, nhưng thực tế nó tiềm ẩn nhiều rủi ro lớn mà người mua cần cân nhắc trước khi thực hiện.
Vậy công chứng treo mang đến những rủi ro tiềm ẩn là gì? Dưới đây là những nguy cơ phổ biến mà người mua có thể gặp phải:
Hợp đồng công chứng treo không có giá trị pháp lý
Người mua có thể linh hoạt thời gian ký kết hợp đồng, nhưng theo quy định của Luật Công chứng 2014, một hợp đồng chỉ hợp lệ khi cả hai bên – người mua và người bán – đều ký tên và được công chứng viên chứng nhận. Nếu hợp đồng chỉ có chữ ký của người bán mà chưa có chữ ký của người mua và chưa được công chứng viên đóng dấu, thì văn bản này không có giá trị pháp lý.
Vì vậy, công chứng treo thực chất là một hình thức công chứng không hợp lệ, chỉ có thể thực hiện khi có sự thông đồng giữa bên công chứng và bên bán. Điều này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn tiềm ẩn rủi ro cao cho người mua nếu có tranh chấp xảy ra.
Rủi ro khi người bán mất khả năng hành vi dân sự
Theo Điều 47 Luật Công chứng 2014, để hợp đồng có hiệu lực, bên tham gia giao dịch phải có đầy đủ năng lực hành vi dân sự. Trong trường hợp sau khi ký hợp đồng nhưng trước khi người mua đến công chứng, người bán gặp vấn đề về sức khỏe, mất năng lực hành vi dân sự (ví dụ: bị tai nạn, mắc bệnh tâm thần…), thì hợp đồng sẽ không thể hoàn tất.
Lúc này, ngay cả khi người mua sẵn sàng ký vào hợp đồng, công chứng viên cũng không thể chứng thực giao dịch, khiến hợp đồng trở nên vô hiệu. Điều này có thể khiến người mua rơi vào thế khó, đặc biệt nếu tiền đã được thanh toán cho người bán.
Rủi ro khi người bán qua đời
Một rủi ro nghiêm trọng khác là trường hợp người bán qua đời trước khi hợp đồng được hoàn tất. Khi đó, tài sản của họ sẽ thuộc về những người thừa kế hợp pháp, và họ có thể làm đơn xin cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với lý do bị mất.
Do hợp đồng công chứng treo chưa hoàn tất, người mua không có cơ sở pháp lý để khởi kiện hay đòi lại quyền lợi của mình. Điều này có thể dẫn đến việc mất trắng số tiền đã thanh toán, vì hợp đồng chưa được pháp luật công nhận.
Giải pháp khắc phục rủi ro từ công chứng treo
Để giảm thiểu nguy cơ phát sinh từ hình thức công chứng treo, người mua nên cân nhắc các biện pháp sau:
Thỏa thuận công chứng hợp pháp với người bán
Cách tốt nhất để đảm bảo giao dịch an toàn là hai bên chủ động sắp xếp thời gian và chọn một ngày cụ thể để cùng đến văn phòng công chứng. Khi cả người mua và người bán đều có mặt, hợp đồng sẽ được công chứng hợp lệ, tuân thủ đúng quy định pháp luật.
Việc công chứng trực tiếp không chỉ đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên mà còn thể hiện thiện chí, uy tín trong giao dịch. Đồng thời, tránh được những rủi ro về mặt pháp lý khi hợp đồng bị vô hiệu do thiếu chữ ký hoặc dấu xác nhận từ công chứng viên.
Ủy quyền cho người đáng tin cậy
Nếu người mua không thể trực tiếp đến công chứng vì lý do cá nhân, họ có thể chọn ủy quyền cho một người đáng tin cậy để thực hiện giao dịch thay mặt mình.
Cụ thể, người mua sẽ lập văn bản ủy quyền cho một cá nhân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ để ký hợp đồng mua bán với chủ sở hữu bất động sản. Sau đó, người được ủy quyền sẽ sang tên lại hợp đồng cho người mua.
Cách làm này giúp người mua chủ động về mặt thời gian mà vẫn đảm bảo tính pháp lý của giao dịch. Tuy nhiên, để tránh rủi ro, người được ủy quyền phải là người hoàn toàn đáng tin cậy. Nếu không, có thể xảy ra trường hợp người được ủy quyền lật kèo, sang tên tài sản cho người khác hoặc lợi dụng hợp đồng để trục lợi.
Lưu ý về chi phí phát sinh
Việc sử dụng hình thức ủy quyền sẽ khiến người mua phải chịu thêm chi phí, cụ thể là đóng thuế hai lần:
- Lần 1: Khi người được ủy quyền mua tài sản từ bên bán.
- Lần 2: Khi người được ủy quyền chuyển nhượng lại tài sản cho người mua thực sự.
Mặc dù chi phí có thể cao hơn, nhưng đây là phương án hợp pháp và đảm bảo quyền lợi của người mua, tránh được các tranh chấp hoặc tình huống không mong muốn có thể xảy ra.
Kết luận
Như vậy, Radanhadat.vn đã giúp bạn tìm hiểu công chứng treo là gì và những rủi ro tiềm ẩn đi kèm. Vì vậy, người mua nên ưu tiên công chứng trực tiếp hoặc sử dụng giải pháp ủy quyền hợp pháp để tránh mất quyền lợi. Dù chọn phương án nào, điều quan trọng là phải đảm bảo hợp đồng có đầy đủ chữ ký của cả hai bên và được công chứng hợp lệ, từ đó hạn chế tối đa rủi ro trong giao dịch bất động sản.
***Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm:
Radanhadat.vn thực hiện tài liệu này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước.
Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của tài liệu nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.
Chúng tôi xử lý thông tin dựa trên nguồn đáng tin cậy, nhưng chúng tôi không kiểm chứng nguồn tin và không đảm bảo tính chính xác.
Radanhadat.vn sở hữu độc quyền tài liệu và nội dung bên trong. Tài liệu không được phép sao chép toàn bộ hoặc một phần mà không có sự đồng ý của Radanhadat.vn.
>> Xem thêm:
