Đất ở tại đô thị là gì? Quy định mới nhất về đất đô thị

Đất ở đô thị thuộc nhóm đất phi nông nghiệp và có vai trò quan trọng trong việc phát triển các khu vực đô thị. Trong bài viết này, Radanhadat.vn sẽ cung cấp thông tin chi tiết về đất ở tại đô thị là gì giúp bạn hiểu rõ khái niệm, đặc điểm và những quy định pháp lý liên quan đến loại đất này. 

Đất ở tại đô thị là gì?

Luật Đất đai 2013 đã phân loại và quy định rõ về các loại đất, trong đó có đất ở. Theo điểm a khoản 2 Điều 10 của Luật này, đất ở được xếp vào nhóm đất phi nông nghiệp và được chia thành hai loại chính: đất ở tại nông thôn và đất ở tại đô thị.

Đối với đất ở tại đô thị, Điều 144 Luật Đất đai 2013 đã đưa ra định nghĩa cụ thể. Theo đó, đất ở đô thị không chỉ gồm đất để xây dựng nhà ở mà còn gồm đất để xây dựng các công trình phục vụ đời sống, vườn, ao trong cùng một thửa đất thuộc khu dân cư đô thị. Điều này cho thấy khái niệm đất ở đô thị được mở rộng để đáp ứng nhu cầu đa dạng của cuộc sống đô thị hiện đại.

Sử dụng đất ở đô thị không thể tùy tiện mà phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt. Cụ thể, Điều 144 Luật Đất đai 2013 nhấn mạnh hai yêu cầu quan trọng:

• Thứ nhất, sử dụng đất ở đô thị phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng ở tại đô thị đều được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Nhờ đó đảm bảo sự phát triển đồng bộ và bền vững của đô thị, tránh tình trạng xây dựng tự phát, gây mất mỹ quan và ảnh hưởng đến cơ sở hạ tầng chung.
• Thứ hai, đất ở đô thị phải được bố trí đồng bộ với đất sử dụng cho mục đích xây dựng các công trình công cộng hoặc mục đích cá nhân. Yêu cầu này nhằm đảm bảo cân bằng giữa nhu cầu ở và nhu cầu sử dụng các dịch vụ công cộng của người dân đô thị. Đồng thời, việc bố trí đồng bộ này cũng góp phần bảo đảm vệ sinh môi trường và tạo nên cảnh quan đô thị hiện đại, hài hòa.

Phân loại rõ ràng và quy định cụ thể về đất ở đô thị trong Luật Đất đai 2013 có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh đô thị hóa ngày càng nhanh chóng ở Việt Nam. Nó không chỉ giúp các cơ quan quản lý nhà nước có cơ sở pháp lý vững chắc trong việc quy hoạch và quản lý đất đai đô thị mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp trong việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ liên quan đến sử dụng đất ở đô thị.

Quy định về sử dụng đất ở đô thị như thế nào?

Luật Đất đai 2013 đã đưa ra những quy định cụ thể và toàn diện về đất ở tại đô thị nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững và có tổ chức của các khu vực đô thị ở Việt Nam. Điều 144 của Luật này đã nêu rõ nhiều khía cạnh quan trọng liên quan đến việc quản lý và sử dụng đất ở đô thị.

Trước hết, Luật định nghĩa rõ ràng về phạm vi của đất ở tại đô thị. Không chỉ giới hạn ở đất để xây dựng nhà ở, khái niệm này còn bao gồm đất dùng để xây dựng các công trình phục vụ đời sống cũng như vườn và ao trong cùng một thửa đất thuộc khu dân cư đô thị. 

Tuy nhiên, sử dụng đất ở đô thị không thể tùy tiện mà phải tuân thủ nghiêm ngặt quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng đô thị đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Điều này nhằm đảm bảo sự phát triển có tổ chức và đồng bộ của đô thị, tránh tình trạng xây dựng manh mún, thiếu quy hoạch.

Một điểm đáng chú ý khác là yêu cầu về bố trí đồng bộ đất ở với đất sử dụng cho các công trình công cộng và sự nghiệp. Quy định này nhằm tạo ra một môi trường sống cân bằng, đảm bảo người dân không chỉ có nơi ở mà còn được tiếp cận thuận lợi với các dịch vụ công cộng thiết yếu. Đồng thời, điều này cũng góp phần bảo đảm vệ sinh môi trường và xây dựng cảnh quan đô thị hiện đại.

Luật cũng nhấn mạnh vai trò của Nhà nước trong việc quy hoạch và tạo điều kiện cho người dân đô thị có chỗ ở. Thể hiện trách nhiệm của Nhà nước trong việc đảm bảo quyền có nơi ở cho mọi công dân, đặc biệt trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng ở Việt Nam.

Về mặt quản lý cụ thể, Luật giao cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyền quyết định hạn mức đất ở cho mỗi hộ gia đình, cá nhân tự xây dựng nhà ở cũng như quy định diện tích tối thiểu được tách thửa đối với đất ở. 

Ngoài ra, Luật cũng quy định về việc chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất ở sang đất xây dựng cơ sở sản xuất, kinh doanh. Quá trình này phải tuân thủ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng đô thị đã được phê duyệt. Đồng thời, việc chuyển đổi cũng phải đảm bảo các yêu cầu về trật tự, an toàn và bảo vệ môi trường đô thị.

Thời gian sử dụng đất ở tại đô thị

Thời gian sử dụng đất ở tại đô thị khác nhau tùy vào từng loại đất cụ thể.

Thời hạn sử dụng đất ở

Luật Đất đai 2013 đã đưa ra những quy định chi tiết và toàn diện về việc sử dụng đất đai tại Việt Nam, trong đó có nhiều điểm đáng chú ý liên quan đến đất ở, đặc biệt là đất ở tại đô thị. Điều 125 của Luật này đã liệt kê các loại đất được sử dụng ổn định lâu dài, phản ánh chiến lược quản lý đất đai dài hạn của quốc gia.

Trong danh sách các loại đất sử dụng ổn định lâu dài, đất ở do hộ gia đình và cá nhân sử dụng được đề cập đầu tiên. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc đảm bảo quyền sử dụng đất ở lâu dài cho người dân, tạo nền tảng ổn định cho cuộc sống và phát triển của mỗi gia đình. Đất ở tại đô thị là một phần của đất ở nói chung cũng được hưởng quy chế này, thể hiện cam kết của nhà nước trong bảo đảm an ninh về nhà ở cho người dân đô thị.

Ngoài đất ở, Điều 125 cũng liệt kê nhiều loại đất khác được sử dụng ổn định lâu dài. Đáng chú ý là đất nông nghiệp do cộng đồng dân cư sử dụng, là sự công nhận đối với quyền sử dụng đất truyền thống của các cộng đồng. Các loại đất rừng như rừng phòng hộ, rừng đặc dụng và rừng sản xuất tự nhiên cũng được bảo vệ sử dụng lâu dài, thể hiện chính sách bảo vệ môi trường và phát triển bền vững của quốc gia.

Đất ở đô thị của hộ gia đình và cá nhân

Đối với hộ gia đình và cá nhân, Luật cũng quy định đất thương mại, dịch vụ và đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp đang sử dụng ổn định (không phải đất được Nhà nước giao có thời hạn hoặc cho thuê) cũng thuộc diện sử dụng lâu dài. 

Đất xây dựng trụ sở cơ quan và công trình sự nghiệp của tổ chức công lập chưa tự chủ tài chính cũng được sử dụng ổn định lâu dài. Quy định này đảm bảo sự ổn định cho hoạt động của các cơ quan nhà nước và tổ chức sự nghiệp công, góp phần duy trì hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính.

Đặc biệt, đất sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh được quy định sử dụng ổn định lâu dài, phản ánh tầm quan trọng của việc bảo vệ an ninh quốc gia. Tương tự, đất cơ sở tôn giáo cũng được đưa vào danh sách này, thể hiện sự tôn trọng đối với hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng của người dân.

Quy định các loại đất sử dụng ổn định lâu dài như trên có ý nghĩa quan trọng trong việc tạo ra sự ổn định xã hội, đảm bảo an ninh lương thực, bảo vệ môi trường và thúc đẩy phát triển kinh tế. Đối với đất ở tại đô thị, quy định này giúp người dân yên tâm đầu tư xây dựng, cải tạo nhà cửa, góp phần vào sự phát triển bền vững của các đô thị.

Hạn mức đất ở tại đô thị 

Tuy nhiên, việc sử dụng đất ở tại đô thị dù được quy định là ổn định lâu dài vẫn cần tuân thủ các quy định về quy hoạch và sử dụng đất. Điều 144 của Luật Đất đai 2013 đã đề cập cụ thể về vấn đề này, đặc biệt là về hạn mức đất ở tại đô thị.

Theo khoản 4 Điều 144, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh được giao nhiệm vụ quy định hạn mức đất ở cho mỗi hộ gia đình, cá nhân xây dựng nhà ở. Điều này áp dụng cho các trường hợp chưa đủ điều kiện để giao đất theo dự án đầu tư xây dựng nhà ở. Quy định này tạo điều kiện để chính quyền địa phương có sự linh hoạt trong việc quản lý đất đai, phù hợp với điều kiện cụ thể của từng địa phương.

Khi quyết định hạn mức đất ở, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải căn cứ vào ba yếu tố chính: quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng đô thị và quỹ đất của địa phương. Từ đó đảm bảo rằng hạn mức đất ở được quy định phù hợp với chiến lược phát triển tổng thể của địa phương cũng như khả năng đáp ứng về quỹ đất.

Ngoài ra, Điều 144 cũng yêu cầu Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định diện tích tối thiểu được tách thửa đối với đất ở. Quy định này nhằm ngăn chặn tình trạng phân lô, bán nền tràn lan, gây khó khăn cho công tác quản lý đô thị và ảnh hưởng đến chất lượng sống của người dân.

Quy định hạn mức đất ở và diện tích tối thiểu được tách thửa có ý nghĩa quan trọng trong quản lý đất đai đô thị. Nó đảm bảo sự công bằng trong việc tiếp cận đất ở, ngăn chặn tình trạng tích tụ đất đai quá mức, đồng thời góp phần vào quy hoạch đô thị hợp lý và khoa học.

Tuy nhiên, khi áp dụng các quy định này trong thực tế cần có sự linh hoạt và phù hợp với điều kiện cụ thể của từng địa phương. Ví dụ, hạn mức đất ở tại các thành phố lớn như Hà Nội hay TP.HCM có thể khác với các đô thị nhỏ hơn, phản ánh sự khác biệt về giá trị đất đai và áp lực dân số.

Thuế sử dụng đất ở tại đô thị như thế nào?

Theo khoản 1 Điều 1 của Thông tư 153/2011/TT-BTC, đất ở tại đô thị thuộc loại đất phi nông nghiệp và nằm trong danh sách các đối tượng chịu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp. Đây là một quy định quan trọng nhằm quản lý và thu thuế đối với các loại đất không phục vụ mục đích nông nghiệp, trong đó có đất ở tại các khu đô thị.

Căn cứ vào khoản 2 Điều 8 của Thông tư 153/2011/TT-BTC, cách tính thuế sử dụng đất ở tại đô thị được thực hiện theo công thức sau:

Số thuế phải nộp (đồng) = Số thuế phát sinh (đồng) – Số thuế được miễn, giảm (đồng)

Trong đó, số thuế phát sinh được tính dựa trên các yếu tố sau:

Số thuế phát sinh = Diện tích đất tính thuế x Giá 1m2 đất x Thuế suất (%)

Các yếu tố cụ thể để tính toán số thuế phát sinh bao gồm:

• Diện tích đất tính thuế : Đây là diện tích đất đã được ghi nhận trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ) hoặc diện tích đất thực tế mà người sử dụng đang sử dụng. Diện tích này là cơ sở chính để xác định mức thuế phải nộp.
• Giá đất ở tính thuế : Giá 1m2 đất được xác định theo mục đích sử dụng của thửa đất và do Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh quy định. Mức giá này sẽ được giữ ổn định trong chu kỳ 5 năm, bắt đầu từ ngày 01/01/2012. Xác định giá đất là bước quan trọng để tính thuế chính xác, đồng thời đảm bảo tính công bằng giữa các hộ dân sử dụng đất ở các khu vực khác nhau.
• Thuế suất : Thuế suất áp dụng cho đất ở tại đô thị sẽ khác nhau tùy thuộc vào diện tích đất, cụ thể:
  • Diện tích đất nằm trong hạn mức : Thuế suất là 0,03%
  • Phần diện tích vượt quá hạn mức nhưng không quá 3 lần : Thuế suất là 0,07%
  • Phần diện tích vượt trên 3 lần hạn mức : Thuế suất là 0,15%

Hy vọng thông tin trên đã giúp bạn hiểu đất ở tại đô thị là gì. Đất ở tại đô thị là loại đất phi nông nghiệp có vai trò quan trọng trong việc phát triển và quản lý các khu vực đô thị. Nếu bạn muốn biết thêm thông tin chi tiết về bất động sản thì hãy truy cập vào website của Radanhadat.vn để tìm hiểu nhiều thông tin hữu ích.

***Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm:

Radanhadat.vn thực hiện tài liệu này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước.

Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của tài liệu nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.

Chúng tôi xử lý thông tin dựa trên nguồn đáng tin cậy, nhưng chúng tôi không kiểm chứng nguồn tin và không đảm bảo tính chính xác.

Radanhadat.vn sở hữu độc quyền tài liệu và nội dung bên trong. Tài liệu không được phép sao chép toàn bộ hoặc một phần mà không có sự đồng ý của Radanhadat.vn.