Kênh kiến thức bất động sản, cẩm nang mua bán nhà đất thông thái
Trong bối cảnh đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ tại TP.HCM, chính sách miễn giấy phép xây dựng đang trở thành tâm điểm chú ý, đặc biệt đối với các khu vực đã có quy hoạch chi tiết. Với mục tiêu đơn giản hóa thủ tục hành chính và tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, TP.HCM đang triển khai các quy định mới liên quan đến việc miễn cấp phép xây dựng.
Tổng quan về chính sách miễn giấy phép xây dựng
Miễn giấy phép xây dựng là một chính sách quan trọng được Chính phủ và TP.HCM triển khai nhằm giảm bớt gánh nặng thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp. Theo Công điện ngày 29/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ, các dự án đã có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 hoặc nằm trong khu vực có thiết kế đô thị được yêu cầu cắt giảm thủ tục cấp phép xây dựng. Thay vì phải xin giấy phép, người dân chỉ cần thông báo khởi công công trình, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí.
Tại TP.HCM, Sở Xây dựng đang phối hợp với UBND các quận, huyện và TP. Thủ Đức để rà soát và thống kê các khu vực đủ điều kiện áp dụng chính sách miễn giấy phép xây dựng. Theo ông Huỳnh Thanh Khiết, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM, tính đến ngày 22/6/2025, trên địa bàn thành phố có khoảng 360 khu vực với 55.000 lô, nền đủ điều kiện để được miễn giấy phép xây dựng. Các khu vực này phải đáp ứng yêu cầu về quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 và các điều kiện kỹ thuật, pháp lý theo quy định.
Chính sách miễn giấy phép được thực hiện dựa trên Nghị định 140/2025/NĐ-CP, trong đó quy định rõ việc phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương trong quản lý nhà nước thuộc lĩnh vực xây dựng. Theo nghị định này, thẩm quyền cấp phép xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ và các công trình cấp III, IV sẽ được chuyển từ UBND quận, huyện về UBND phường, xã. Điều này không chỉ giúp đơn giản hóa thủ tục mà còn tăng cường hiệu quả quản lý tại cấp cơ sở.
Ngoài ra, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được đã chỉ đạo Sở Xây dựng và các cơ quan liên quan tham mưu triển khai Công điện số 78 của Thủ tướng, tập trung cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng. Theo chỉ đạo, trong tháng 6/2025, TP.HCM phải ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về các khu vực được miễn giấy phép xây dựng, dựa trên lộ giới hẻm và quy chế quản lý kiến trúc tại TP.HCM.
Điều kiện để được miễn giấy phép xây dựng
Khu vực áp dụng
Theo Luật Xây dựng và các quy định hiện hành, chỉ những khu vực đáp ứng các điều kiện sau mới được miễn giấy phép xây dựng:
- Có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500: Đây là quy hoạch chi tiết xác định rõ các yếu tố như lộ giới, mật độ xây dựng, chiều cao công trình, và các điều kiện kỹ thuật khác.
- Có thiết kế đô thị: Các khu vực có thiết kế đô thị được phê duyệt, đảm bảo tính đồng bộ về kiến trúc và hạ tầng.
- Đáp ứng các điều kiện kỹ thuật và pháp lý: Bao gồm việc đảm bảo các yêu cầu về an toàn xây dựng, phòng cháy chữa cháy, và không vi phạm quy hoạch.
Hiện tại, TP.HCM đã xác định khoảng 360 khu vực với 55.000 lô, nền đủ điều kiện áp dụng chính sách miễn giấy phép xây dựng. Tuy nhiên, theo lãnh đạo một doanh nghiệp bất động sản chia sẻ với báo Tiền Phong, số lượng khu vực đáp ứng đầy đủ hai điều kiện trên tại TP.HCM còn khá hạn chế, dẫn đến việc áp dụng chính sách này chưa thực sự phổ biến.
Quy trình thực hiện
Đối với các khu vực được miễn giấy phép, người dân không cần nộp hồ sơ xin cấp phép như trước đây. Thay vào đó, họ chỉ cần thực hiện các bước sau:
- Thông báo khởi công: Nộp thông báo khởi công công trình tới UBND phường, xã nơi công trình tọa lạc.
- Tuân thủ quy hoạch: Đảm bảo công trình xây dựng tuân thủ quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 và các quy định về kiến trúc, kỹ thuật.
- Hợp tác với cơ quan quản lý: Cung cấp thông tin đầy đủ và phối hợp với cơ quan chức năng trong quá trình giám sát thi công.
Sở Xây dựng TP.HCM đang khẩn trương lấy ý kiến từ các địa phương để hoàn thiện danh sách các khu vực đủ điều kiện miễn giấy phép xây dựng, với mục tiêu hoàn tất trước ngày 1/7/2025 để trình UBND TP.HCM xem xét và quyết định.
Thách thức trong quản lý khi miễn giấy phép xây dựng
Mặc dù chính sách miễn giấy phép xây dựng mang lại nhiều lợi ích, nhưng theo ông Huỳnh Thanh Khiết, việc bỏ yêu cầu cấp phép cũng đặt ra những bài toán quản lý mới:
- Giám sát thi công: Khi không cần giấy phép, cơ quan chức năng cần tăng cường giám sát để đảm bảo các công trình tuân thủ quy hoạch và quy chuẩn kỹ thuật.
- Xử lý tranh chấp: Các tranh chấp về ranh giới đất, chiều cao công trình, hoặc các vấn đề pháp lý khác có thể gia tăng nếu không có sự kiểm soát chặt chẽ.
- Cập nhật tài sản: Sau khi công trình hoàn thành, việc cập nhật thông tin tài sản vào hệ thống quản lý cần được thực hiện đồng bộ để đảm bảo tính minh bạch.
Để giải quyết các thách thức này, Sở Xây dựng TP.HCM đang phối hợp với các quận, huyện và TP. Thủ Đức để xây dựng quy trình quản lý hiệu quả, đồng thời tăng cường phối hợp giữa các đơn vị chức năng như thanh tra xây dựng, chính quyền phường/xã, và chủ đầu tư.
>> Xem thêm bài viết Thí điểm miễn giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ tại TP.Thủ Đức
** Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Radanhadat thực hiện bài viết này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước. Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của bài viết nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.
